შერლოკ ჰოლმსის თავგადასავალი

წიგნი ინგლისურიდან თარგმნა ელგუჯა მაღრაძემ. „შერლოკ ჰოლმსის თავგადასავალი“ 12 დეტექტიური მოთხრობისგან შედგება. შერლოკ ჰოლმსზე ეს პირველი კრებული ართურ კონან დოილმა 1892 წელს გამოაქვეყნა. ამასთან, თორმეტიდან ოთხ მათგანში დანაშაული, როგორც ასეთი, არ არსებობს. ზოგიერთ მოთხრობაში ამა თუ იმ მიზეზით დამნაშავენი დაუსჯელნი რჩებიან. ამასთან, განუწყვეტლივ დომინირებს დანაშაულში განგებ მხილებულის გამართლების თემა. ორი წლის განმავლობაში მოთხრობა მოთხრობას მისდევდა და, ბოლოს, მწერალს მოჰბეზრდა თავისი პერსონაჟი. ამიტომაც სცადა პროფესორ მორიარტისთან („ჰოლმსის უკანასკნელი საქმე“, 1893 წ.) ორთაბრძოლით მოეღო მისთვის ბოლო, მაგრამ მარცხი იწვნია: მკითხველს ისე უყვარდა გონიერი მაძებარი, რომ იძულებული შეიქნა, მკვდრეთით აღედგინა. ჰოლმსის ეპოპეა დამთავრდა რომანით „ბასკერვილების ძაღლი“ (1900), რომელიც დღესაც დეტექტიური ჟანრის კლასიკად ითვლება. შერლოკ ჰოლმსს მწერალმა ოთხი რომანი მიუძღვნა: „ალისფერი კვალი“ (1887), „ოთხთა ნიშანი“ (1890), „ბასკერვილების ძაღლი“ და „საშინელებათა ველი“, ასევე მოთხრობათა ხუთი კრებული „ჩანაწერები შერლოკ ჰოლმსზე“ (1892) და „შერლოკ ჰოლმსის დაბრუნება“ (1905). მწერლის თანამედროვენი ჰოლმსის დიდებას, ცოტა არ იყოს, ალმაცერად უყურებდნენ, მაგრამ მკითხველთა სიყვარულმა და მაძებრის უნიკალურმა თვისებებმა ის დროზე მაღლა დააყენა, ყველა თაობისთვის აქტუალურ გმირად აქცია. შერლოკ ჰოლმსი და მისი ერთგული თანაშემწე ექიმი უოტსონი თანდათან მითურ საბურველში გაეხვივნენ, მითის ცენტრად კი დღესაც ითვლება ბინა ლონდონში, ბეიკერ-სტრიტი 221-B.B.