დროში მოგზაურობა ხანდახან, ღამის სიჩუმეში, როცა საათის ისრები თითქოს ჩერდებიან და ჰაერი უცნაურად წვიმის წინ დაძაბულ სივრცეს ჰგავს, ერთი ხმა ჩაგესმის – არა ყურში, არამედ გულის შიგნით. ეს ხმა დროის გულისცემაა.
მარიამი ჩვეულებრივი გოგონა იყო – ჩვეულებრივი სამყაროდან. მას წიგნებში ჩაძირვა უყვარდა, ძველი ფოტოები და ბებიის მოთხრობილი ზღაპრები. მაგრამ რაც დრო გადიოდა, ხვდებოდა – თითქოს რაღაც ავიწყდებოდა … თითქოს საკუთარი ძველი თავი ორთქლივით ქრებოდა.
და ერთ დღეს, როცა უძველეს ბიბლიოთეკაში მტვრიან ყდებს შორის უჩვეულო რუკა იპოვა, ყველაფერი შეიცვალა. რუკა არ უჩვენებდა ქვეყნებს – ის დროებს აჩვენებდა. წარსულის თბილ ფერს, მომავლის მკრთალ მბჟუტავ ნათებას და აწმყოს ჯერ კიდევ დაუხატავ სივრცეს.
ასე დაიწყო მოგზაურობა. არც თვითონ იცოდა როგორ. უბრალოდ ერთ ღამეს თვალები დახუჭა და გაიგონა კარის გახმის ხმა – არა ჩვეულებრივი კარის, არამედ დროის კარის.
და როცა თვალები გაახილა – იქ აღარ იყო ბინის ჭაღი, აღარ იყო ბებიის სურნელი, არც ფანჯრიდან შემოსული კახური მზე.
იქ იყო დრო – გადაშლილი, ცოცხალი, ფერადი.
და მარიამი უკვე ვეღარ დაბრუნდებოდა იგივე ადამიანად.
მარიამმა თვალები გაახილა და სრულიად უჩვეულო ადგილას აღმოჩნდა. აქ შენობები ცაზე ზემოთ იყო აგებული, ქუჩები კი გამჭვირვალე ხიდებად ჰაერში გაიჭიმებოდა. ხალხი ტექნოლოგიური მოწყობილობებით საუბრობდა – ხმები არ ისმოდა, მაგრამ მზერით იგებდნენ ერთმანეთს.
თამარი გვერდით იდგა და ჩაილაპარაკა:
– ეს მომავალია. აქ წარსული დავიწყებულია. ხალხს აღარ ახსოვს, საიდან მოვიდნენ. ისინი ფიქრობენ, რომ წარსული მხოლოდ ტვირთია.
მარიამმა შენიშნა ერთი ბიჭი, რომელიც მინის ჰოლოგრამას უყურებდა – ეკრანზე მხოლოდ მომავლის სქემები იყო. მარიამი მიუახლოვდა.
– იცი, ვინ იყვნენ შენი წინაპრები?
ბიჭმა მხრები აიჩეჩა:
– ეს უკვე აღარავის აინტერესებს.
მარიამმა ჩანთიდან ამოიღო სურათი – მის ბებიასთან ერთად გადაღებული ფოტო. მიაწოდა ბიჭს.
– ეს ჩემი წარსულია. და შენს მომავალს შეუძლია, ასეთი რამ არ დაივიწყოს.
ბიჭმა პირველად სახე შეცვალა – ფოტო ხელში დაიჭირა და თითქოს რამე იგრძნო.
ამ დროს ქალაქის თავზე დიდი ეკრანი ამოანათდა – წარსულის ფრაგმენტებით, ძველი სიმღერებით, ტრადიციებითა და ოჯახური კადრებით.
ხალხი გაჩერდა. ერთმა ქალმა სახე ჩამოიფარა – ალბათ გაიხსენა ბავშვობა.
თამარი ჩუმად თქვა:
– შენ ხიდი ხარ დროებს შორის, მარიამ.
მარიამმა ჰაერში გაიხედა. ახლა ქალაქი იყო არა მხოლოდ მომავლის, არამედ წარსულის ღირსეულ მემკვიდრეც.
დროის მანქანა კვლავ გაანათდა. კიდევ ერთი თავგადასავალი ელოდა... თავი — დროის კარის უკან
მარიამი და თამარი დიდი მბრუნავი პლატფორმის შუაგულში აღმოჩნდნენ. ირგვლივ დროის მანქანის ნაწილები ციმციმებდნენ – მბზინავი წრეები, რგოლები, კედლები, რომლებიც მოგონებებს აჩვენებდნენ. წინ მათ წინაშე გაიშალა უზარმაზარი კარი – არამიწიერი შუქით განათებული.
თამარმა მარიამს შეხედა:
– ეს არის დროის ბოლო კარი. თუ გადახვალ, ვეღარ დაბრუნდები წარსულში. მხოლოდ წინ წახვალ – იქ, სადაც უცნობია ყველაფერი.
მარიამი დადუმდა. მის თვალწინ გაიფრინა ყველა თავგადასავალი – შოთა რუსთაველის გვერდით ყოფნა, ჩახშული ქალაქის გულის გაღვიძება, დაკარგული მელოდიის პოვნა, წარსულსა და მომავალს შორის ხიდის გაბმა...
– იქნებ ჩემი გზა ახლა იწყება, – ჩაფიქრებით თქვა მან.
კარისკენ ნაბიჯი გადადგა. უცბად უკან გაისმა ჩუმი ხმა – ბებიას ტონი, სითბოთი სავსე:
– ყველაფერი, რაც გჭირდება, შენს გულშია...
მარიამმა თავი ოდნავ დაუქნია ხმას, კარი გაღო და მბზინავ შუქში გადავიდა.
იმ წამსვე დროის მანქანა შეჩერდა. თამარმა ჩაიღიმა.
– ის წავიდა, მაგრამ მისი გზა გაგრძელდება.
და მარიამი გაქრა სინათლეში – წინ, სადაც უკვე აღარ იყო წარსული, არც მომავალი – იყო მხოლოდ მისი საკუთარი დრო. თავი XI — ფარაონის ბაღი
მზის სხივებმა მარიამს თვალები მოჭრა. როცა თვალები გაახილა, ირგვლივ ქვიშის უზარმაზარი ტალღები იყო და შორს გიგანტური პირამიდები ბრწყინავდნენ. ეგვიპტე!
თამარი გვერდით იდგა, თავზე კოსმოსური ჩაფხუტი ჰქონდა და ჩაილაპარაკა:
– ეს ძველი ეგვიპტეა, ფარაონების მიწა. მაგრამ ნილოსი დაშრა – და ხალხი შიმშილობს.
მარიამმა პატარა ბიჭი შენიშნა – პატარა ფარაონი, ოქროს გვირგვინით, თვალებში სევდით.
– ჩვენი ბაღები გვალვას მოერია, – უთხრა ბიჭმა. – მზის ღმერთი ჩვენზე გაბრაზდა. ვეღარ ვხვდებით, როდის მოვა წყალი.
თამარმა უთხრა მარიამს:
– აქ დროით გაზომვა ჯერ ახალია. მათ სჭირდებათ ის, ვინც საათს გაუჩენს.
მარიამმა დროის მანქანიდან პატარა ქვიშის საათი ამოიღო და ფარაონს გაუწოდა.
– როცა ჩავა ქვიშა, მზე შუაშია. წყალი სწორედ ამ დროს მოდიოდა