ინტროსპექცია ოდესმე თუ გინახავთ ყოფილი გზა? უკვე არც გზა რომ არის და აღარც მისი ნარჩენი, მაგრამ მაინც ჯიუტად აგრძელებს არსებობას? სწორედ ასეთ უცნაურ ადგილას აღმოვჩნდი. გზას კი ჰგავდა, მაგრამ მართლა იყო თუ არა ოდესღაც გზა, დარწმუნებით ვერ ვიტყოდი. იქნებ, იყო კიდევაც, დიდი ხნის წინ, მაგრამ ქარებსა და წვიმებს ისე გადაერეცხა, ახლა მისგან მხოლოდ ბუნდოვანი იმიტაცია დარჩენილიყო.
ფერდობზე ქვები ისე გაფანტულიყო, თითქოს ვიღაცას ძალით დაეყაროს და მერე ნაშალ მიწას გადაეფარა ნელ-ნელა. დამრეცი იყო, თავქვე უსასრულობაში გადაყუდებული, ღრმა ხევში მიმავალი, თან გვერდზე გადახრილი, დახეთქილი და გაკლაკნილი, მტვრიანი და ხმელმიწიანი. ძნელად მიხვდებოდი, ბუნებრივი კბოდე იყო, თუ ოდესღაც აქ მართლა გადიოდა გზა თუ არა ბილიკი მაინც, რომელიც ვიღაცებს ერთმანეთთან აკავშირებდა.
თუ მართლა გზა იყო, ამ პირობებში, ამ ხრიოკსა და უდაბურ ადგილას, არავითარი ლოგიკით აღარ უნდა გაეგრძელებინა სიცოცხლე. მაგრამ, თითქოს დროს თავად დავიწყებოდა, რომ მისი გაქრობა ბოლომდე მიეყვანა. მკრთალად, მაგრამ შესამჩნევად, მისი კვალი მიწაზე ერთხელ და სამუდამოდ იყო აღბეჭდილი.
ქარი დაუნდობლად აყრიდა ქვიშას, მზე ისე აცხუნებდა, რომ ბალახი ზედაპირზე ამოღწევას ვერ ბედავდა, ნორჩი ფესვები მიწაშივე იწვოდნენ, ჯერ არ დაბადებული, უკვე განწირულნი. ხვატს ქვები გაეშიშვლებინა, თითქოს სამყაროს გადაეწყვიტა, სამუდამოდ აეკრძალა მათთვის დანიშნულების ქონა, ჩამოეხმო მათზე გაჩენილი ხავსი, მიწისა და მტვრის თხელი საფარი, რომლითაც წესით, დროს და უძრაობას უნდა დაეფარა.
ყველაფერს ფერი დაეკარგა. ფრინველებიც კი, სიცხისგან გადახურებულ ჰაერში რომ ლივლივებდნენ, ვერ ბედავდნენ დაბლა დაშვებას. მზე ყველაფრისთვის განაჩენად ქცეულიყო.
ჩანდა მიმართულება. დაღმართი, ისეთი მოულოდნელი, დამრეცი მოსახვევებით, რომ ჩასვლისას, ყოველი ნაბიჯი ზომიერ სიფრთხილეს მოითხოვდა. მიწა ისე მშრალი და ფხვიერი, რომ ფეხქვეშ იშლებოდა, ხოლო ქვები, მზისგან გახურებული და მორყეული, უმცირეს ბიძგზეც კი გორდებოდნენ. დაღმართი ბრმად ეშვებოდა ქვემოთ, იკლაკნებოდა, იბნეოდა, თითქოს თვითონაც არ იცოდა, სად მიდიოდა. ისეთ შთაბეჭდილებას ტოვებდა, რომ ეშვებოდა უსასრულოდ, ან იქნებ, მიჰყავდი იქ, სადაც ჯობია, რომ არც მიხვიდე.
საკუთარ თავს ვკითხე, თუ არ ჩავალ, აქამდე რატომ მოვედი? ღრმად ჩავისუნთქე. არ არსებობდა სხვა არჩევანი, არც გზა უკან, არც შეჩერების დრო. რაც უფრო ვეშვებოდი, მით უფრო ვგრძნობდი, რომ ეს დაღმართი, რომელიც თავიდან საშიში მომეჩვენა, იმედებს არ მიცრუებდა და სულ უფრო დიდ და ღრმა უფსკრულად იქცეოდა.
ჩემი ნაბიჯები აღარ მესმოდა ისე მკაფიოდ, როგორც წუთის წინ. თითქოს მიწა, რომელზეც დავაბიჯებდი, ნაკლებად რეალური ხდებოდა, თითქოს უფრო მსუბუქი იყო, უფრო ფხვიერი, ქვებიც კი შერბილებული მეჩვენებოდა.
შემდეგ, უცნაურმა გრძნობამ შემიპყრო. წამით, ისიც კი გავიფიქრე, რომ ამ დაღმართზე მარტო აღარ ვიყავი. არა, ნამდვილად არავინ დამინახავს, არც ნაბიჯების ხმა გამიგონია, მაგრამ იმ ფორიაქის, აუხსნელი შეგრძნების უგულებელყოფა შეუძლებელი იყო, რომ თითქოს მიყურებდნენ, თუ უკან მომყვებოდნენ.
გზა უფრო ვიწრო და მიხვეულ-მოხვეული ხდებოდა, გვერდებზე ამოზრდილი კლდეები უფრო და უფრო მაღლდებოდნენ, იმატებდა მუქი, ცივი ჩრდილი და ყველაფერი თანდათან დაბნელდა, ისე, თითქოს ვიწრო გვირაბში მოვხვდი. ჰაერიც სხვანაირი გახდა. მძიმე, ნოტიო, შესქელებული, უჩვეულო, უხილავი ბურუსით გაჟღენთილი და მიუხედავად იმისა, რომ ცნობისმოყვარეობა წინ მექაჩებოდა, ფეხებს ნამდვილად უკან გაბრუნება ერჩივნა.
ნაბიჯებს შორის ჩამოვარდნილ სიჩუმეში რაღაც ბგერები გაჩნდა. მონოტონური, შორი, თითქმის შეუმჩნეველი, მაგრამ ფრიად უსიამოვნო და შემაწუხებელი. არ ჰგავდა არც ადამიანის, არც ბუნების ხმებს. უფრო რაღაც შრიალის, ჩურჩულისა და შორეული ექოს ნაზავი, რომელიც თითქოს კლდეებს შორის იბადებოდა, ჩამოიქროლებდა და შემდეგ ზემოთ, ჰაერში იკარგებოდა. შიშმა ამიტანა და თავს ხმამაღლა შევუძახე, მინდოდა დამეჯერებინა, რომ ეს მხოლოდ ქარი შეიძლებოდა ყოფილიყო, მაგრამ საკუთარი ხმა ზედმეტად არადამაჯერებელი, სუსტი და გაბზარული მეჩვენა. უკან დაბრუნება უფრო საშიში ჩანდა და ისევ გზის გაგრძელება ვარჩიე.
ფრთხილი, გამოზომილი ნაბიჯებით, დიდხანს მივდიოდი. უკვე დავიღალე, მაგრამ შევამჩნიე, რომ ნელ-ნელა, კლდეები თანდათან უფრო დაბლდებოდა. გზა უფრო სწორი ხდებოდა, ფერდობები კი ნაკლებად დამრეცი. იმედი მომეცა. თითქოს ჰაერიც უფრო დათბა და გამჭვირვალე გახდა, ცივი მიწის მძაფრი სუნი ჩანაცვლდა მსუბუქი, თითქმის შეუმჩნეველი, მაგრამ სასიამოვნო და ნაცნობი არომატით.
სიმშვიდე დამეუფლა. შიშმა, რომელიც აქამდე მჭამდა, მაგრამ არ ვაღიარებდი, თითქოს უკვე ძალა დაკარგა. ვერ ვიტყოდი, რომ რამე კონკრეტული მიზეზი მქონდა დასამშვიდებლად, მაგრამ ვიგრძენი, რომ რაც არ უნდა ყოფილიყო აქ, ჩემს წინააღმდეგ არ იყო. ახლა უბრალოდ გზას მივუყვებოდი, რომელიც თავისი კანონებით ცხოვრობდა, და მე მისი დროებითი სტუმარი ვიყავი. მივდიოდი.
და ბოლოს, როცა უკვე