ილაპარაკეთ, გოგოებო! ბავშვობაში ჯოხის ცხენი მყავდა. რომ გამოზაფხულდებოდა, მე, ჩემი ძმა და მეზობელი ბავშვები ავმხედრდებოდით ჯოხებზე და აქეთ-იქით დავაჭენებდით. ხან საბალახოდაც დაგვყავდა ეს ჩვენი ცხენები, სადაც კარგი ბალახი იყო, იქ მივაბამდით, დაღამებისთვის კი სახლში მოვახრიგინებდით.
ერთ საღამოსაც კარგად ვიჯირითეთ. ეზოს რამდენჯერმე რომ შემოვურბინე, შევამჩნიე,- დგას პაპაჩემი და მიყურებს წარბებქვეშიდან. მიყურა ასე, მიყურა და ბოლოს მითხრა:
უკვე ქალი ხარ, სირცხვილია.
ჩემი „ცხენი“ კედელზე მივაყუდე და ჩვეულებრივ ჯოხად იქცა. ამის შემდეგ ჩემი ძმა და სხვა ბავშვები, ბიჭები, უკვე უჩემოდ დააჭენებდნენ ჯოხებს.
მაშინ პირველად მითხრეს რომ ქალი ვარ და სირცხვილია. მერე უკვე ბევრჯერ მოვისმინე. სადაც მე გავიზარდე, მკვეთრად იყო განსაზღვრული, რა შეიძლება ქალისთვის და რა - არა. მთავარი კი იყო ის, რომ ქალმა არ უნდა ილაპარაკოს, გასაკუთრებით კი იმაზე, რაც „მისი საქმე არ არის“.
ჰო, კიდევ არის ის, რაზე ლაპარაკიც არ შეიძლება, ის, რასაც მე გოგოურ ამბებს ვეძახი.
ჩემი გოგოური ამბები ერთ შემოდგომაზე დაიწყო. მაშინ, როცა პირველად შემიყვარდა.
ინდაურებს ვმწყემსავდი ხოლმე. შტერი ინდაურები გვყავდა, წავიდოდნენ, იბოდიალებდნენ, სადმე ხევში გაიბნეოდნენ და იკარგებოდნენ. უნდა მეძებნა და სახლში მომერეკა. და იმ შემოდგომაზე, ერთ მშვენიერ დღეს, მივხვდი, რომ აღარ შემეძლო ინდაურები სოფელზე ჩამომეტარებინა: ის ბიჭი დამინახავდა და იმიტომ.
მაშინ მივხვდი, რომ გოგო ვარ. სახლში ვთქვი, რომ ინდაურებს მე აღარ მოვრეკავ, და გავიზარდე.
გავიზარდე, და იმის შემდეგ ყველაზე მეტად შემოდგომაზე ვარ ქალი, - ყოველთვის შემოდგომაზე მიყვარდება და იმიტომ.
ეს აკრძალული თემაა, შეყვარებებზე მოყოლა. და ზუსტად მახსოვს ის დღე, როცა სახლში საშინლად მეჩხუბნენ იმის გამო, რომ ვყვებოდი, ვუყვებოდი ყველას, როგორ მიყვარს, და მახსოვს, როგორ გამივარდა ამ ჩხუბისას ხელიდან ჩემი საყვარელი თიხის ფერადი იხვი და წვრილ ნატეხებად დაიფშვნა.
მე დიდი ხნით გავჩუმდი. იმ სიჩუმით, რომელიც მესმოდა დედაჩემისგან, როცა ვთხოვდი, მის გოგოობაზე მოეყოლა, და იმ დროის სიყვარულებზე, სანამ დედაჩემი გახდებოდა.
მერე ვიქექებოდი უჯრებში და სამზარეულოში რეცეპტრების რვეულების ქვეშ შემალულ მის ბლოკნოტებს ვპოულობდი, იმ დროის ჩანაწერებს, და ვკითხულობდი ჩუმად. ყველა სიტყვა მახსოვს. ალბათ ცუდი საქციელია, მაგრამ როგორ უნდა გამეგო, როგორი იყო დედაჩემი. ვუყურებდი ხოლმე და ვფიქრობდი რომ არაფერი, სულ არაფერი ვიცი მასზე.
ერთხელ გავიფიქრე, რომ ყველა ჩემი პაპის სახელი ვიცი, დიდი პაპების, მაგრამ არცერთი დიდი ბებიის. უცებ შემეშინდა. დიდი ამბავი, რა მნიშვნელობა აქვს ემახსოვრები ვინმეს თუ არა შენი სიკვდილიდან ასი წლის მერე, მაგრამ რომ წარმოვიდგინე, ჩემს შვილთაშვილებს ჩემი სახელი მხოლოდ იმიტომ არ ეცოდინებათ, რომ ქალი ვარ, გული ჩამწყდა. ზამთარი იყო, შუაღამე, მაგრამ ვეღარ მოვითმინე, სწრაფად ჩავიცვი და პაპიდაჩემთან გავიქეცი. დასაძინებლად ემზადებოდა რომ მივუკაკუნე. ყველაფერი მომიყევი-მეთქი ჩემს ბებიებზე. სახელები მაინც მითხარი-მეთქი.
მიყვებოდა მერე პაპიდაჩემი, რაც ახსოვდა, დიდხანს მიყვებოდა ბებიებისას და სხვებისასაც, მგლებზე და დევებზე გათხოვილი ქალების ამბებს. ვიჯექი და ვფიქრობდი, რომ ყველაფერს დავიმახსოვრებ, და მასაც დავიმახსოვრებ - ჩემს მარტოხელა, წითელღაწვებიან პაპიდას, ყველაზე მეტად გოგოს ჩემს ნაცნობ გოგოებს შორის.
მისნაირი გოგოები ზოგჯერ მოდიოდნენ ჩვენთან. ბებიაჩემის სტუმრები იყვნენ. ჩამოსხდებოდნენ ღუმელის გარშემო ზამთრის ღამეებში, ჩამოირიგებდნენ მატყლის ფთილებს და ძაფს ართავდნენ. მსუბუქად ბზრიალებდნენ თითისტარები იმათ მძიმე ხელებში, და ძაფთან ერთად ეხვეოდნენ ამბები, ის ამბები, სხვა დროს რომ ვერსად მოისმენდი, ისე რომ მალავდნენ, როგორც ბებიაჩემი მალავდა თავის ლამაზ თმას ფერად-ფერადი თავშლების ქვეშ. ისინი არასოდეს ლაპარაკობდნენ, დაატარებდნენ გასიებულ გულებს, და ისე ცხოვრობდნენ, თითქოს ჩაიღეჭეს და გულ-მუცელში ჩაიბრუნეს თავისი გოგო-ქალობა.
ახლა ერთი ბებიაღა მყავს, დედაჩემის დედა. პაპაჩემი რამდენიმე წლის წინ გარდაიცვალა. ისე მოკვდა, ბებიაჩემს მისი სახელი ერთხელაც არ უთქვამს, - სირცხვილი იყო. ის კაციო, იტყოდა ხოლმე, ან - ეგო. ეგ. სახელის გარეშე. რაც მახსოვს, სულ ჩხუბი და თვალების ბრიალი ედგათ. არც უტირია ის თავისი კაცი - ესეც სირცხვილი იყო. ასე იყვნენ ისინი, ვინმე სხვის მკვდარს თუ მიატირებდნენ თავისას, წამღერებულ ტირილში შეაპარებდნენ - ის ჩემი კაციცო, იქ რომ არისო, მიწის საჭმელადო.
მარტო დარჩა ბებიაჩემი. მთებში ცხოვრობს და ძროხებს უვლის. რძის სუნი ასდის ხელებზე. ისეთი ქალია, თვალს ვერ გაუსწორებ, შემოგხედავს და ყველაფერი იცის შენზე, რაც არ უნდა ძვალ-ხორცი აიფარო. რა უნდა იცხოვრო ისეთი, იმას რომ არ ეცხოვროს, რა ამბავი უნდა გქონდეს ისეთი, იმას გაუკვირდეს. სახეზე ხელს ჩამომისვამს ხოლმე, რომ მივალ, და ჩემი ქალი მომივიდაო,