კუკარაჩა
დეიდა მართას პატარა ორსართულიანი სახლი ვარაზის ხევის პირას იდგა: თუთებით, ატმებით, ალუბლებითა და ფშატით გარშემორტყმული.
ზაფხულში უბნის გოგო-ბიჭები ამ ხეხილზე ბეღურებივით ვიყავით შესეული და იყო დეიდა მართას ეზოში გაუთავებელი წყევლა-კრულვა, გნიასი, ხვეწნა, მუდარა და მუქარა:– ჩამოდი, შე არგასაზრდელო!– ისე ვერ ჩახეთქავ, ტოტი რომ არ მოგლიჯო, შე ოხერო?!– დაბრმავდი, აჰანდე, ვერა ხედავ, რომ ჯერ მკვახეა?!– ჟორა, გამოიტა ის მარილიანი თოფი!– ჯიბგირებო, ყაჩაღებო, ქურდებო, არამზადებო და დამტაცებლებო!!!– ჩამოდით ახლავე, ვიდრე კუკარაჩასთვის არ დამიძახნია!..
– არა გყავთ პატრონები? მაშ, თუ გყავთ, რად არ გამოდიან და არა მშველიან, ღმერთო, შენ გაუჩინე ამ ურდოს მუცლის გვრემა დაფაღარათი!დეიდა მართა ერთი ხის ძირიდან მეორესკენ გადარბოდა შინდის წკნელის ქნევით, მერე არაქათგამოცლილი შუა ეზოში ჯდებოდა და ახლა ხვეწნაზე გადადიოდა:– გოგო, ნათელა, მასწავლებლის შვილი მაინც არ იყო, დედაშენიმთელ ვაკეს ღრამატიკას და „ვეფხისტყაოსანს“ რომ ასწავლის, შენ საკუთარისა და სხვისი გარჩევა არ გასწავლა?!– აი და-და-და-და, დუდუ, შე თავგასიებულო, მეხი კი ინჟინერ მამაშენს დავაყარე, ნახევარი თბილისი ააშენა და რაღა ჩემი ოჯახის დამანგრევლადა გზრდის!– შენ რა გაცინებს, უდღეურო გურიელო, რაიკომის მდივნისშვილი კი არა და, მეხაშის შვილი უნდა იყო და ღორის ჯიგარსა რეცხამდე ვერეზე. ჩამოდი ძირს და მაწონს გაჭმევ – ემანდ რამე არ მოგივიდეს და დასაჭერად არ გამიხადო საქმე...
– უი, ბროძელო, შენც აქა ხარ? ირაკლი კი არა, ვირაკლი უნდა გერქვას შენა, რადგან კაცის არ გეყურება, რამდენჯერ გითხარი, მაგ
გიზიკას აყოლა ხელს არ მოგცემს-მეთქი, დღეს ალუბალს მოიპარავ,ხვალ სახლს გასტეხავ, ზეგ მატარებელს გააჩერებ, მაზეგ პარახოდსა და... უი, თვალი დამიდგეს, კუჭიკო, შენც აქა ხარ? კუჭიც და თავიც ერთად გაგიხმეს, ჩამო, შე საციმბირე, შენა...
– ბერძენო კოსტია, აქ იმიტომ ჩამოეთერით, რომა ჩემი ოჯახიდაანგრიოთ, საბერძნეთში ცოტა ალუბალი და თუთა იყო?! – კუკარაჩა, ეგ არი, უბნის რწმუნებული ვარო, ქურდების ხორიალა ვარო, შავი ჭირი ვარო, ახალგაზრდობის აღმზრდელი ვარო, შენ ვისი გამზრდელი ხარ, შენ თვითონ პრიუტში გაზრდილო, შენა?!.
* *
კუკარაჩა ჩვენი მილიციის უბნის რწმუნებული იყო, კაცი მეტად უცნაური, სამართლის გამგები, გაჭირვებულის ქომაგი და საყვარელი. უბანში ვინმესთვის რწყილს რომ ეკბინა, კუკარაჩას შესჩივლებდა, სხვა უფრო დიდი საქმე ხომ უკუკარაჩოდ ვერა და ვერ გადაწყდებოდა.
ფინეთის ომიდან დაბრუნებულს წითელი ვარსკვლავის ორდენიუმშვენებდა მკერდს. დაბრუნდა თუ არა ფრონტიდან, იმ დღესვე რაიკომში მისულა, – სამუშაო მომეცითო. – რა იციო? – უკითხავს რაიკომის მდივანს. – კაცის კვლაო, – უპასუხნია. რაიკომის მდივანს გასცინებია და მილიციაში გაუმწესებია უბნის რწმუნებულად. ეს იყო და ეს. ისე, ამბობდნენ, ფრონტზე დიდი გმირობა ჰქონდა ჩადენილი, ის კი არა, იმასაც ამბობდნენ, თურმე ის ორდენი ვოროშილოვმა საკუთარი მკერდიდან მოიხსნა და თვითონ დააბნია კუკარაჩას მკერდზეო, მერე მხარზე ხელი დაჰკრა და ასე უთხრაო:– მალადეც, კუკარაჩა, დზალიან კარგი ბიჩი ხარო!..
– ქართული საიდან იცით, ამხანაგო კლიმენტ ეფრემის ძევო! – გადარეულა თურმე კუკარაჩა.
ვოროშილოვს გასცინებია თურმე კუკარაჩას გულუბრყვილობაზედა ასე უპასუხნია:– იოსიფ ვისარიონოვიჩმა მასცავლაო.
მართალია თუ არა ეგ ამბავიო, რომ ჰკითხავდნენ ხოლმე კუკარაჩას, პასუხს თავს არიდებდა, არც უარს ამბობდა, არც ჰოს.
– ეგ რა მოსაყოლია, სჯობია, იმას მოგიყვებით, ორდენი რაში მივიღეო.
და მეასედ ჰყვებოდა...
ტანკსაწინააღმდეგო თხრილში ჩავარდნილა თურმე კუკარაჩა თავის ტანკიანად. დიდხანს უბუქსავია შიგ, ვერც ამოსულა და ვერც
ჩვენებისთვის მიუწვდენია ხმა. მერე მთელი დღის ნაჯაჯგურებსა დაარაქათგამოცლილს ჩასძინებია. შუაღამისას ესმის, ვიღაც მის ტანკს ექაჩება. გახარებია, ჩვენებმა მომაგნესო, გაუხედავს სამზერში და რას ხედავს – მისი ტანკისთვის ორი მსუბუქი ტანკი ჩაუბამთ ტროსებითფინელებს და თხრილიდან მიათრევენ. გატრუნულა კუკარაჩა, თავიმოუმკვდარუნებია. რის ვაი-ვაგლახით ამოუთრევიათ ფინელებს კუკარაჩას ტანკი თხრილიდან და ჩოჩიალ-ჩოჩიალით წაუთრევიათ თავიანთი პოზიციისაკენ. ერიჰა, – გაუფიქრია კუკარაჩას, – მე თუ მაგათ ვუყურე, ტყვეობა არ ამცდებაო. – დაუქოქია თავისი ტანკი, ჩაუგდია მესამე სიჩქარეში, მიუცია მაგარი გაზი, შემოუბრუნებია ჩვენი პოზიციისაკენ და ვიდრე ფინელები აზრზე მოვიდოდნენ, სულ ხრიგინ-ხრიგინით მიუთრევია ის ორი ტანკი ჩვენს სატანკო დივიზიაში... მართალია,ფინელებს მოუსწრიათ თავიანთი ტანკებიდან ამოძრომა და გაქცევა,მაგრამ, რაც მთავარია, ის ორი ტანკი ცხვრებივით მიურეკია კუკარაჩას სახლში.
აქ წყვეტდა კუკარაჩა ამბავს. ვოროშილოვთან ქართულად საუბარი კი კვლავ საიდუმლოდ რჩებოდა.
* *
*
დეიდა მართას ეზოს ბიჭები „ვირების გარაჟს“ ვეძახდით, იმიტომ, რომ წყნეთიდან სისხამ დილით ჩამოსული მემაწვნეები თავიანთ ვირებს დეიდა მართას ეზოში ტოვებდნენ, ხურჯინებს მხარზე გადაიკიდებდნენ და სიმღერაჩადგმული „მალაკო-მაწონის“ ძახილით