დასაწყისამდე
ძველი სმ (საბეჭდი მანქანის აბრევიატურა.)
ეძღვნება სკოტს, კიდს,
ლითლ სმოლს,
ქეითს და კ.ი-ს, ენის
დიდი მოყვარულის ხსოვნას
თავიდან იყო ერთი მკვლელი, ერთი ჯორი და ერთი ბიჭი, მაგრამ ეს არ არის დასაწყისი, ეს დასაწყისამდე იყო, ჩემამდე იყო და მე მეთიუ ვარ, სამზარეულოში, ღამით – სინათლის ძველ შენაკადში ვმუშაობ და ვმუშაობ.
სახლში, ჩემ ირგვლივ, სიწყნარეა.
ისე მოხდა, რომ სხვა ყველას სძინავს.
სამზარეულოს მაგიდასთან ვზივარ.
მე ვარ და საბეჭდი მანქანა, მე და ძველი სმ, როგორც ჩვენი დიდი ხნის დაკარგული მამა და დიდი ხნის დაკარგული ბებო ამბობდნენ ხოლმე. საერთოდ, ამ ნივთს, ძვ.სმ ერქვა, მაგრამ ასეთი უცნაურობა არასოდეს მახასიათებდა. მე ცნობილი ვარ ჩალურჯებებითა და გაწონასწორებულობით, სიმაღლით, კუნთებითა და ღვთისმგმობელობით, და კიდევ, უნებლიე სენტიმენტალურობით. თუ შენ სხვა ადამიანებს ჰგავხარ, ალბათ დაინტერესდები, თუ ვიბრძვი, სიტყვები წინადადებად ავასხა, იმას რომ თავი დავანებოთ, ვიცი თუ არა რამე ეპოსზე ან ბერძნებზე. ზოგჯერ კარგიც კია ამგვარი ვერშეფასება, მაგრამ კიდევ უკეთესია, როდესაც ვიღაც ამას ხედავს. ჩემს შემთხვევაში, იღბლიანი აღმოვჩნდი:
ჩემთვის იყო კლაუდია კერკბი.
იყო ბიჭუნა, ვაჟი და ძმა.
დიახ, ყოველი ჩვენგანისთვის იყო ძმა, და ის იყო ერთი, ერთადერთი ჩვენ ხუთს შორის, რომელმაც ყველაფერი საკუთარი მხრებით ზიდა. როგორც ყოველთვის, ის მშვიდად, განზრახ მეუბნებოდა ყველაფერს და, რა თქმა უნდა, ფულიც ჰქონდა. იყო ძველი საბეჭდი მანქანაც, რომელიც ძველეზოებიანი სახლებიდან ერთ-ერთის ეზოში იყო ჩამარხული, მაგრამ მე ყველაფერი სწორად უნდა განმესაზღვრა, თორემ მხოლოდ ძაღლს ამოვთხრიდი, ან გველს (მართლაც ამოვთხარე, ორივე). მაშინვე მივხვდი, რომ თუ ძაღლი და გველი იყო იქ, შესაძლოა, საბეჭდი მანქანაც ყოფილიყო.
ეს შესანიშნავი, არანამეკობრული განძი იყო.
ქორწილის მეორე დღეს გამოვექეცი.
ქალაქიდან.
პირდაპირ ღამიდან.
ცარიელი სივრცის დასტიდან, და შემდეგ კიდევ რაღაციდან.
თვითონ ქალაქი მძიმე, შორეული ამბის ქვეყანა იყო; მას აქედანაც დაინახავ. შესამჩნევ ჩალიან პეიზაჟებს, ცის მარათონს. მის ირგვლივ, ახლომახლო, დაბალი, ველური ბუჩქები და ევკალიპტები იდგა და თან საოცრად ნამდვილი ადამიანები დაღმართზე ჩადიოდნენ და წელში იხრებოდნენ. ისინი ამ სამყარომ დააჩაჩანაკა.
უამრავიდან ერთ-ერთი პაბის გვერდით მდებარე ბანკთან ერთხელ ერთმა ქალმა ასე მითხრა (ის ყველაზე მხრებში გაშლილი ქალი იყო ქალაქში):
– ტურნიკეტის ქუჩაზე მარცხნივ შედი, კარგი? შემდეგ პირდაპირ გაიარე დაახლოებით ასი მეტრი, მერე ისევ მარცხნივ შეუხვიე.
მას წაბლისფერი თმა ჰქონდა, კარგად ეცვა, ჯინსის შარვალში, ყელიან ჩექმასა და უბრალო წითელ პერანგში იყო გამოწყობილი, მზეზე თვალებს იწვრილებდა. ერთადერთი, რამაც გაყიდა, კანის ინვერსიული სამკუთხედი იყო, იქვე, კისრის დასაწყისში, დაღლილი, ძველი და ჯვარედინი, ტყავის სკივრის სახელურივით.
– გაიგე?
– გავიგე.
– და კიდევ, რა ნომერს ეძებ?
– ოცდასამს.
– ოჰ, ჩანს, ბებერ მერჩისონებს უნდა ეძებდე, არა?
– ჰმ, მართალი გითხრათ, არა.
ქალი ახლოს მოვიდა და ახლა მისი კბილები შევნიშნე, თეთრი, პრიალა, მაგრამ გაყვითლებული, ძალიან მაგონებდა თავმომწონე მზეს. როგორც კი მომიახლოვდა, ხელი გავუწოდე და ვიყავით ის, მე, მისი კბილები და ქალაქი.
– მე მეთიუ მქვია, – ვუთხარი, ქალმა კი მომიგო, დაფნა მქვიაო.
იმ დროისათვის, ისევ მანქანასთან რომ მივედი, ქალი შებრუნდა და ბანკში მდგარ ბანკომატს მიუბრუნდა. ბარათი შიგ ჩარჩენოდა და იდგა ახლა, თეძოზე დოინჯშემორტყმული. მე მძღოლის მხარეს მივემართებოდი, დაფნამ თავი დამიქნია და მიხვდა. ყველაფერი იცოდა, იმ ქალივით, რომელიც ახალ ამბებს კითხულობს.
– მეთიუ დანბარი.
დაუკითხავად თქვა.
აი, ასე მოვხვდი, შინიდან თორმეტი საათის გამოსული, ქალაქში, რომელშიც მთელი ოცდათერთმეტი წლის განმავლობაში ფეხი არ დამიდგამს, მაგრამ ის, როგორღაც, მელოდა.
დიდი დრო გავიდა, სანამ ერთმანეთს შევხედეთ, სულ ცოტა, ორი წამით, ფართოდ და ღიად. ადამიანები ჩნდებოდნენ და ქუჩაში დაეხეტებოდნენ.
მე ვუთხარი:
– კიდევ რა იცით? იცით, რომ აქ საბეჭდი მაქანისთვის ვარ?
მან მეორე თვალიც გაახილა.
სიმამაცე ეყო, შუადღის მზისთვის შეეხედა.
– საბეჭდი მანქანისთვის? – ახლა მართლა ძალიან დავაბნიე, – რა ჯანდაბაზე მელაპარაკები?
სწორედ ამ დროს ვიღაც ბებერმა კაცმა დაიწყო ყვირილი, იძახდა, შენი იდიოტური ბარათი იდიოტურ მოძრაობასა და იდიოტურ ბანკომატს აფერხებსო, ჰოდა, ქალმაც მიირბინა ბარათის ასაღებად. იქნებ უნდა ამეხსნა, რომ მთელ ამ ამბავში ერთი ძველი სმ იყო, ის საბეჭდი მანქანა, ძველად ექიმების კაბინეტებში რომ იდგა და მდივნები რომ აკაკუნებდნენ თითებს კლავიშებზე. არ ვიცი, ქალს ეს აინტერესებდა თუ არა. მხოლოდ ერთი რამ ვიცი, მიმართულებაში ერკვეოდა.