ავტორი: – თავისთვის, ოდნავ გასაგონად...
ზამთარი რომ დამთავრდა როგორც იქნა, და, გაზაფხული რომ გაიმართა ფეხზე, სოფელში წავედი. მოგეხსენებათ, ცვლილებები უხვად დამხვდებოდა. დავიბარე სოფლის საზუგარდოება – ბირჟის მებჭენი. წამოიზიდნენ, წამოეყუდნენ, ფეხი გამოადგეს, ვიგრძენ გზაში იყვნენ... შვილ-შვილიშვილებს ვუბრძანე დამხმარებოდნენ. ლოგინიდან წამომაყენეს, აბრაშუმის ნიფხავ-პერანგზე ჩემი განთქმული ჭრელსაკერებლებიანი პალტო მომასხეს, ჩამსვეს საკარცხულში – რადგან, ყოველ საქმეს, რაგინდ სერიოზულს, მოჩვენებითი მხარე უნდა ახლდეს, როგორც ბუხარს ნაცარი... ამიტომაც: – მომიმატეთ კიდევ-მეთქი!.. – გავძახე. ზურგსუკან, ნიშში თოფ-იარაღი დამიკიდეს, წინ დამიდგეს მცირე მაგიდა, სამფეხა ჩიკებით გარშემოწყობილი, მაგიდაზე კალამ-ფურცელი, საკარცხულის გვერდებზე მოაყუდეს ცოცხი და საგზაო ჯოხი – ნაწილობრივი სახით რომ ვჩვენებოდი სტუმრებს. მოვიდნენ. ღვთის წინაშე არ დაიგვიანეს, ზოგს წინასწარ ნერწყვიც ადგებოდა, როგორც ემართება ხელგაშლილის სახლში მიპატიჟებულს. რომ შევხედე ნამდვილ სახეებზე, მივხვდი, – ჩემს წარმოსახვას მოემატებინა მათთვის ზომა-წონა და ღირსებანი. გულნაკლული დავრჩი მისი, რომ სინამდვილეს ისევ ააცდინა. ძირს დავუშვი
თოფი ხელმოცარვისა... ვეუბნები:
– ხალხო, სოფელო! ვკვდები, ცოტა დამრჩა დრო თქვენთან ყოფნისა. მთელი ზამთარი ქალაქში ვიყავი და საიქიოს გზას ვიგვიდი, ხორცი სუფთად შევინახე, გულისხმითაც არ შევრეულვარ. მოვკვდებოდი კიდევაც ასე ტკბილად, თვალებს ჩემით დავიხუჭავდი, მაგრამ გამახსენდით. თვალწინ დამიდგა თქვენი სახეები, გულს მომელამუნა ეს მიწა, მთები, მდინარე, ჭალა, – სადაც გზნებით ვუკრავდი რიყეზე... ჩემი წყაროს წყალი ხანდახან ისე მომესურვებოდა, რომ მის ერთ ყლუპში მთელი ქალაქის წყალს გავცვლიდი, რადგან
ის ჩემთვის საწამლავია.
ხალხო, სოფელო! მიდექ-მოდექით, ქვეყნიერებას ნუ ჩამორჩებით, გეყოთ სულ სხვის კარზე მიყუდება, ტვინი გაიხსენით. თავს არ ვიქებ, მარგალიტი ვიყავ თქვენს შორის... დიდხანს არ ვიქნები ასე – არც იქით და არც აქეთ რომ ვარ. ნუ მომპარავთ, ნუ მომატყუებთ, რამდენადაც იყოს ეს თქვენთვის შესაძლებელი. არ გეგონოთ ჭკუას გასწავლით და მორალს გიკითხავთ, ჩემთვის ესენი უზნეობაა... არ გეგონოთ მოვუწოდებ, რომ ჩვენში – თუნდაც მთელ დედამიწაზე – ამოიძირკვოს ქურდ-ბოზობა და გადაშენდეს წარამარობა... ღმერთმა დამიფაროს, ეგენია ხერხემალი ადამიანისა, ხოლო სხვა ყველაფერი მასზედ გაშლილი მარაო. ამიტომ იყო, რომ მეც ადამიანის უხილავ მუზას კი არ მოვუწოდებდი – მამღერეო, სარკეში მცირე ხნის წინ ნანახ თავს მივმართავდი: – გაირთხე, ჩემო პირ-ბაგევ, წარამარაის გარმონო!
რომ წავიდნენ, მოფსმა მომინდა. მიმაყენეს ბერფუყ წნორთან – საუკუნის ხარჯი გავიღე. მილიონი დროა, კაცი პურს ცეცხლავს და არ უმღერის.