რწმენა გვაკავშირებს ჩვენ და ღმერთს, რომლის სიყვარულსაც გარდამქმნელი ძალა აქვს და რომელსაც შეუძლია ჩვენი დახსნა ცოდვისგან, უგუნურებისა და საბოლოო დაღუპვისაგან, რომელიც ჩვენს ცხოვრებას სიხარულით, მშვიდობით, სიბრძნით და ნაყოფიერებით ავსებს. რწმენა მარტივად რო ვთქვათ, ნიშნავს ღმერთზე მინდობას და მის დაპირებათა დაჯერებას, გახსოვდეთ რომ ნამდვილი ღმერთი, წმ. წერილში აღწერილი ღმერთი არის ის, ვინც გაგვიცხადა საკუთარი თავი, ვინც გველაპარაკა, ვინც მოგვცა დაპირებანი, რომელთაც უნდა ვენდოთ, რადგან რწმენა ენდობა ღვთის დაპირებებს, ღმერთის დაპირებების ნდობის, მათი დაჯერების შედეგები სრულად გარდაქმნის ჩვენს ცხოვრებას. ვინც არ უნდა იყო შენ, რწმენა აუცილებლად გჭირდება. საკუთარ თავს ნუ მისცემთ უფლებას იფიქროთ რომ რწმენა გაქვთ, როდესაც სინამდვილეში მხოლოდ ზოგადი ოპტიმიზმი თუ მომავლის იმედია ის რაც გაქვთ. რწმენა მხოლოდ მაშინ გაქვთ, როდესაც სწავლობთ ღმერთის ნდობას, მისი სიტყვის ნდობას, როდესაც ის თქვენი მეგობარი და პარტნიორი ხდება; ვისაც ენდობით ისე, როგორც ენდობით საკუთარ მეუღლეს, კარგ მეგობარს, ნებისმიერ ადამიანს, რომელმაც რაღაც დაპირება მოგცათ და რომელზეც ხართ დაიმედებული და იცით, რომ ის შეასრულებს თავის დაპირებებს. ოდესმე სერიოზულად დაფიქრებულხართ რწმენის რეალურობის შესახებ ან ახალი საინტერესო ცხოვრების დაწყების შესაძლებლობის შესახებ? ეს რწმენის პრაქტიკულ გამოვლინებას მოჰყვება ჩვენი რწმენის მამისა და მისი ძის იესო ქრისტეს მიმართ (ჯ. ი. პეკერი).
რწმენა გონების გარეშე არ არის რწმენა, ეს გულუბრყვილობაა. რწმენა მიუხედავად იმისა, რომ ის უხილავის დაჯერებაა, არ გახლავთ ნახტომი სიბნელეში. ღმერთი არასოდეს მოუწოდებს ადამიანებს, თვალდახუჭულნი ჩახტნენ სიბნელეში რწმენის გამოხატულების ნიშნად, სინამდვილეში ახალი აღთქმა პირიქით მოგვიწოდებს სიბნელიდან სინათელში გადახტომის შესახებ.
რწმენა ეს არ არის დანახულის დაჯერება, არამედ რაღაც სიღრმისეულთან წვდომა, ვიდრე უბრალოდ არსებულის დანახვაა, მოციქული პავლე ბრძანებს, რომ სამყაროთა შემოქმედი ღმერთი დასაბამიდან, მისსავე ქმნილებებში შეიცნობა. ქმნილებათა ხილვით შეცნობა, არ ნიშნავს დანახულიდან რწმენას, რადგან თუ კაცი ხედავს, მაშინ რაღას ესავს? (რომ. 8:24). თუკი მე ვიხილე ის, ვისიც მწამდა, მაშინ როგორ დავიჯერებ აღთქმული პირობის, ანუ თუკი მე დავინახე ის, მაგრამ არ დავიჯერე მისი აღთქმული პირობა, რასაც მე ის დამპირდა, მაშინ რაღას ვესავ ანუ რისი იმედიღა მაქვს? იესოს სახის დანახვა, სრულებით არ ნიშნავს იმას, რომ შენ მისი ირწმუნე, მხოლოდ იმის გამო რომ უბრალოდ ის ნახე. იესო ბევრმა ადამიანმა ნახა, მაგრამ ყველამ როდი მიიღო მისი სიტყვა, პირიქით ზოგიერთი მოწაფე მას ჩამოშორდა კიდევაც (ინ. 6:66). ასე რომ ცეცხლის გარდამოსვლა იესოს პრეროგატივაში და სულში არ ჯდება, ელიამაც ციდან ცეცხლი ჩამოიტანა, მაგრამ ამის გამო ის ღმერთი იყო? ღმერთს არ სჭირდება ცეცხლით დააჯეროს მისი არსებობა ხალხს. ღმერთს უნდა რომ მისდამი მოსმენა და მორჩილება ისწავლო. სიტყვის მოსმენა უკეთესია შესაწირავებზე და სხვადასხვა რიტუალურ მსახურებებზე. რწმენა ეს არის წვდომა უხილავთან, რადგან იესომ თქვა ნეტარნი არიან წმიდანი გულითა, რამეთუ მათ ღმერთი იხილონ (მთ. 5:8). ღმერთის ხილვა ეს არის გაერთიანება მამის ერთიან სიმშვიდეში, ვინაიდან ნათქვამია სულისაგან შობილი სულია (ინ. 3:6), ამიტომ თუკი სული ერთია, მასში გაერთიანებულიც ხდება ღმერთივით, მის ერთიან სიმშვიდეში, ამას ჰქვია განღმრთობა, ვინაიდან დაწერილია: ღმერთი დადგა შესაკრებელსა ღმერთთასა, ხოლო შორის ღმერთნი განიკითხნეს (ფს. 81:1). რწმენა არის დაჯერება სიტყვისა, რომ ჩვენ ვართ ქრისტეს თანამემკვიდრენი და ღმერთის ძეები. იყო ღვთის ძე ნიშნავს იმას, რომ იგივე ხარ, როგორიც იყო ქრისტე ამქვეყნად, ხორცში ყოფნის დღეებში. გონებას არ ძალუძს განთავისუფლება ვნებებისგან, თუკი ჭეშმარიტება არ განათავისუფლებს მას (ინ. 8:32), ამრიგად გონება თავისუფლდება ვნებებისაგან მხოლოდ მაშინ, თუკი იგი გადაიხრება და წარიტაცება ერთადერთი მიმართულებით, ერთიანი უმშვიდესისკენ. გონებას, რომ იყოს ვნებაგანძარცვული, ღმერთის მხილველი წყობით და სულიერი ძეობით, ყველაზე ჯეროვანია იყოს თავისუფალი და შვენის თავისუფლება და არა მონობა, რადგან მონამან, - როგორც ამბობს წმიდა წერილი, - არა იცინ რასა იქმნ უფალი მისი (ინ. 15:15). თუკი არცოდნა დამახასიათებელია მონისთვის, მაშ ცხადია, ვისაც წილად ერგო თავისუფლება, იცის საიდუმლოებანი მამის და მან ამრიგად მოახერხა აღსვლა კეთილ სიქველესა და ძეობის წარმტაც ღირსებაში და როგორადაც არცოდნა დაუფარავად საწინააღმდეგოა ცოდნის, ასევე, რათქმაუნდა მდგომარეობა მონის ნამდვილად საპირისპიროა და განსხვავებული ძეობის და თუკი უცოდინარი მონაა, მაშინ მცოდნე სულაც არაა მონა, არამედ თავისუფალია, ან კი, თუ შეიძლება რომ ითქვას, არის ძე. რამეთუ სული ჭეშმარიტებისა, განმათავისუფლებელი უეჭველი, თავად ღვთის ძეთ ჰყოფს იმათ, ვისშიაც იგი ჩასახლდება: რამეთუ რომელნი სულითა ღმრთისაითა ვლენან, ესენი არიან ძენი ღმრთისანი (რომ. 8:14).
ჩვენ რომ მართლები ვიყოთ, მაშინ იესო არ დაგვჭირდებოდა, ზუსტადაც იესოს რწმენა გვამართლებს და გვწმენდს ჩვენ ცოდვებისაგან და გვხდის წმინდანებად. დაწერილია არავინაა მართალი, არავინ ეძებს ღმერთს, ყველანი გზას ასცდნენ, დააკვირდი სიტყვას ყველანიო, არცერთი მათგანიო, ანუ ღმერთის წინაშე არავინაა მართალი, არცერთი! შეუძლებელია ადამიანური საქმეებით ან ქველმოქმედებით დავიმსახუროთ გამართლება, რომელიც დაუმსახურებელი საჩუქარია ღვთისგან, ამიტომ რწმენა სიმართლედ მას შეერაცხება, ვისაც სწამს რომ ღმერთი ამართლებს უღმერთოსაც. რა ზომითაც განსჯი სხვას, იმ ზომითვე განისჯები, ანუ რა საზომითაც სხვას გამოუტან განაჩენს (კრინოს), იმ ზომითვე გამოივლი ამ განსაცდელის გემოს, სიფრთხილე გვმართებს ყველა ადამიანის წინაშე, რადგან არავინ არავისზე უკეთესები არ ვართ და არც მოგვაქვს თავი ვინმეზე აღატებულად და მცოდნედ. ეს აზრი დევს სიტყვებში გიყვარდეთ თქვენი მაგინებელნი და სიკეთეს უყოფდით თქვენს მოძულეებს. არცერთ წუთისოფლის შვილს არ უყვარს ღმერთის შვილი და სძულს იგი, ამის ნათელი მაგალითი თავად იესოა, უმიზეზოდ შეძულებული, სიყვარულის სამაგიეროდ ჯვარზე გაკრული და გამათრახებული, დამცირებული და შებღალული, როგორც დაწერილია: სიკეთის წილ ბოროტი მომაგეს და ჩემი სიყვარულის წილ - სიძულვილი (ფს. 108:5), კაცობრიული მართლმსაჯულების სირცხვილი და მარცხი სიმართლის წინაშე, იესოს სამეფო ამქვეყნიური არაა.
მოციქულ პავლეს ვინაობა და რომაელთა წერილის დაწერის მიზანი: „სახარების რწმენის შესმენა“
რომაელთა მიმართ პავლეს ეპისტოლე დაიწერა კორინთოში მისი მესამე სამოციქულო მოგზაურობის დროს, როდესაც მან სამი თვე დაჰყო ელადაში, ეპისტოლე დაიწერა 59 წლის გაზაფხულზე, ეს წერილი რომ კორინთოშია დაწერილი იქიდანაც ჩანს, რომ წმიდა პავლე რომაელებს მოკითხვას გადასცემს გაიოსისგან, ვისთანაც ის ცხოვრობდა და ერასტოსგან _ ქალაქის ხაზინისმცელისგან (რომ. 16:23), ხოლო მისი სხვა ეპისტოლეებიდან ჩანს რომ ეს პირები კორინთოში ცხოვრობდნენ. ზუსტად ასევე, ფიბეც, ვისი ხელითაც ეპისტოლე გაიგზავნა, იყო კენქრის დედათდიაკონი, კენქრე კი კორინთოს გარეუბანს წარმოადგენდა (მისი ნავსაყუდელი იყო ეგეოსის ზღვისპირზე). არცერთი რელიგიის კრიტიკოსი ეჭვ ქვეშ არ აყენებს ამ ეპისტოლეს ავთენტურობას და ყველა ერთხმად აღიარებს, რომ ამ წერილის ავტორი ნამდვილად მოციქული პავლეა.
პავლე მოციქული იყო ადრეული ქრისტიანული ეკლესიის ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი ლიდერი. მან გადამწყვეტი როლი ითამაშა პირველ საუკუნეში წარმართებზე (არაებრაელებზე) სახარების გავრცელებაში და მისმა მისიონერულმა მოგზაურობამ იგი მთელ რომის იმპერიაში მიიყვანა.
პავლემ დაარსა ათზე მეტი ეკლესია და იგი ტრადიციულად ითვლება ბიბლიის 13 წიგნის ავტორად, ვიდრე ნებისმიერი სხვა ბიბლიური მწერალი. ამ მიზეზით, წმინდა პავლე ხშირად ითვლება ისტორიაში ერთ-ერთ ყველაზე გავლენიან ადამიანად. მან უფრო დიდი გავლენა მოახდინა მსოფლიოს რელიგიურ ლანდშაფტზე, ვიდრე ნებისმიერ სხვა ადამიანმა იესოსა და შესაძლოა მუჰამედის გარდა. მაგრამ სანამ ის ცნობილი იყო, როგორც ქრისტიანობის დაუღალავი დამცველი, მანამდე პავლე რეალურად ცნობილი იყო ქრისტიანების დევნით. საქმეების წიგნი გვეუბნება, რომ პავლე პირველი ქრისტიანი მოწამის გარდაცვალებასაც კი ესწრებოდა, სადაც მან „დაამტკიცა სტეფანეს ჩაქოლვა“ (საქ. 8:1).
პავლეს ვინაობა ადრე მის ებრაელობაში იყო დაფუძნებული, მაგრამ დამასკოს გზაზე მისი დრამატული მოქცევის შემდეგ (დაწვრილებით ამის შესახებ მოგვიანებით) მისი, როგორც ებრაელის ვინაობა მეორეხარისხოვანი გახდა, მისი როგორც ქრისტეს მიმდევრის იდენტობის მიმართ. მან თავისი მსახურების დიდი ნაწილი დახარჯა იმ იდეის დემონტაჟში, რომ იესოსადმი მხსნელი რწმენა რომ ჰქონოდათ, წარმართები ჯერ უნდა „გამხდარიყვნენ ებრაელები“ მოსეს კანონის მიღებით. „ებრაელთა ებრაელად“ ყოფნა მას სანდოობასა და გამოცდილებას ანიჭებდა ებრაელ აუდიტორიასთან საუბრისას და დაეხმარა მას რათა ესაუბრა კანონის უუნარობაზე, გაეხადა რა ხალხი მართალი. იესოსადმი რწმენის შემდეგ, პავლემ მაშინვე დაიწყო საჯაროდ ქადაგება (საქ. 9:20) და მან სწრაფად მოიპოვა ძლიერი მასწავლებლის რეპუტაცია (საქ. 9:22). მოციქულთა მოციქული, პავლე არის გამოჩენილი ფიგურა, რომელიც გადამწყვეტ როლს თამაშობს სახარების არაებრაულ თემებში მიტანაში. როგორც თავად პავლეს წერილებიდან ვხედავთ, მას დიდ პატივს სცემდნენ სულ უფრო და უფრო გაფანტულ ქრისტიანულ თემებში. მისი წერილები ხშირად ეხებოდა პრობლემებსა და კითხვებს, რომლებზეც ეკლესიები მას წერდნენ.
პავლეს ქრისტიანობაზე ზემოქმედების ყველა ხერხიდან, ყველაზე დიდი იყო მისი როლი სახარების არაებრაულ თემებში გავრცელება. ის, რა თქმა უნდა, არ იყო ერთადერთი მოციქული, ვინც უქადაგა წარმართებს, მაგრამ ის ცნობილია, როგორც „წარმართების მოციქული“, რადგან სწორედ მას მოუწოდა იესომ, რომ ემსახურა (საქ. 9:15), ის და სხვა მოციქულები შეთანხმდნენ, რომ ეს იყო მისი მისია (გალ. 2:7) და უდავოდ მისი მოწოდება. როდესაც ქრისტიანობა გაჩნდა, ეს ხშირად ებრაულ სექტად მიაჩნდათ - ის ებრაულ სწავლებებსა და რწმენებზე იყო აგებული და რადგან ქრისტიანთა უმეტესობა ასევე ებრაელი იყო, ბევრი მაინც მისდევდა მოსეს კანონში დადგენილ ებრაულ წეს-ჩვეულებებს და რიტუალებს, მაგრამ ქრისტიანობა რადიკალურად განსხვავდებოდა იუდაიზმისგან და სანამ ბევრი ადრეული ქრისტიანი მიჰყვებოდა კანონს, ეს არ იყო წინაპირობა იესოს რწმენისთვის. მოსეს კანონი და ძველი შეთანხმება, რომელსაც ისინი აკავშირებდა, შეიცვალა იესოს ახალი შეთანხმებით და სიყვარულის კანონით (იოანე 13:34-35). პავლეს, მოციქულთა და ადრეული ქრისტიანებისთვის კანონი (კონკრეტულად, წინადაცვეთა) იყო მათი დროის ერთ-ერთი უდიდესი თეოლოგიური საკითხი. პირველი საუკუნის ებრაელებს სჯეროდათ, რომ კანონი საკრალური მნიშვნელობის იყო მათი, როგორც ღვთის რჩეული ხალხის იდენტურობაში, ხოლო მოციქულები იბრძოდნენ სრულად აეხსნათ მათთვის, რომ იესომ კანონი მოძველებულად აქცია (ებრ. 8:13). პავლე გამუდმებით წერდა არაებრაელ ქრისტიანებს, რათა ეთქვა, რომ არ ინერვიულონ წინადაცვეთაზე (წინადაუცვეთელი მოზრდილები სამართლიანად შეაშინა იმ აზრმა, რომ მათ ეს უნდა გაეკეთებინათ), ხოლო საქმეების 15 - ში მოციქულები შეხვდნენ პავლეს და ბარნაბას და ოფიციალურად მოაგვარეს ეს საკითხი, რადგან ებრაელი ქრისტიანების მოწაფეები აგრძელებდნენ წარმართების წინადაცვეთას. პეტრე ამტკიცებდა, რომ ღმერთს არ გაუკეთებია განსხვავება ებრაელ ქრისტიანებსა და არაებრაელ ქრისტიანებს შორის, რადგან მან მათ ორივეს სულიწმიდა მისცა და თუ იუდაიზმის მთელ ისტორიაში ვერავინ შეძლო კანონის დაცვა (იესოს გარდა), მაშინ რატომ უნდა დავაკისროთ ეს ტვირთი წარმართებს (საქ. 15:7-11)? თუ შეამჩნევთ, მოციქულებს არ გადაუწყვეტიათ, რომ წარმართებმა აუცილებლად უნდა დაიცვან „ყველაზე მნიშვნელოვანი“ მცნებები, თუნდაც ათი მცნება ან რაიმე მსგავსი. სამაგიეროდ, მათ არსებითად დაავალეს წარმართებს, რომ კულტურულად მგრძნობიარენი იყვნენ თავიანთი ებრაელი ძმებისა და დების მიმართ, რადგან კანონი პატივს სცემდა და იცავდა ებრაელებს ყველგან, მაგრამ მოციქულთა შეთანხმების მიუხედავად, რომ წარმართებს არ უნდა მიეღოთ ებრაული წეს-ჩვეულებები ქრისტიანობისთვის, ებრაელი ქრისტიანები მაინც თვლიდნენ, რომ კანონის დამცავი ქრისტიანები აღმატებულები იყვნენ და ხშირად პეტრეც კი ახდენდა ზეწოლას მათზე, როდესაც მათთან ერთად პურს არ ჭამდა.