20 ყველაზე გემრიელი და სასარგებლო სალათა თანამედროვე განმარტებით, სალათა (იტალ. შალატო, შალატა - „ მარილიანი “ ) ნიშნავს წვრილად დაკეპილი უმი თუ მოხარშული ბოსტნეულის, ასევე სხვადასხვა სახის ხორცეულისა და თევზის, კვერცხის, სოკოს, ხილისგან დამზადებულ ცივ კერძს. თუმცა თავდაპირველად სალათა აღნიშნავდა მხოლოდ მცენარეულ ნაზავს, თანაც, მზადდებოდა მწვანე ფოთლებისგან და ბოსტნეული მცენარეებისგან, რომლებსაც XX საუკუნემდე სასალათე მცენარეებს ეძახდნენ.
საერთაშორისო სამზარეულოში სალათები შევიდა როგორც ძველი რომაული კერძი. ძველ რომში სალათეული დაახლოებით ორი ათასი წლის წინათ ყოფილა ცნობილი და შედგებოდა მწვანე ფოთლების, ოხრახუშისა და ხახვისგან, შეკაზმული იყო თაფლით, წიწაკითა და მარილით.
აპენინის ნახევარკუნძულის ფარგლებს გარეთ, პირველ რიგში კი საფრანგეთში, სალათა მხოლოდ შუა საუკუნეებში გაჩნდა, როგორც დახვეწილი კერძი, რომელსაც ცხელ კერძებთან ერთად მიირთმევდნენ. ფრანგული ხელოვნების მაღალმა დონემ, კლიმატმა, რომელიც მცენარეულს განსაკუთრებულ გემოს სძენდა, სალათებს მეორე „ სამშობლო “ აპოვნინა.
ფრანგებმა სალათებს დაურთეს მცენარე, ნეიტრალური გემოს მქონე, რომელსაც ასევე უწოდეს - სალათის ფურცლები. თანდათან სალათებში სხვა ბალახეული და სანელებლებიც შეურიეს, XVIII საუკუნის ბოლოს კი კომბოსტო და თალგამი, ტკბილი წიწაკა დაემატა. მხოლოდ მათ შემდეგ დაიწყეს სალათებში კიტრის, სატაცურის და სხვათა დამატება.
XIX საუკუნის დასაწყისში სალათები კიდევ უფრო „ გართულდა “ და დაემატა არამწვანე მცენარეები თუ ნაყოფი, ასევე გამოიგონეს სალათების საკაზმები, სოუსები და პირველ რიგში, მაიონეზი. ჭარხლის, კარტოფილის, სტაფილოს - ბოლქვიანი მცენარეების (ბოსტნეული) დამატებას დიდხანს ერიდებოდნენ. მოგვიანებით მათი მოხარშვა და სალათებში დამატებაც გაბედეს. ასე გაჩნდა სალათების განსაკუთრებული სახეობა - ვინეგრეტი.
სალათის ძირითადი უპირატესობა ის იყო, რაც დღესაც დაფასებულია დიასახლისების მიერ: ჯერ ერთი, სწრაფად მზადდება და თანაც, არ უნდა გაცხელება. მეორე - ჯადოსნური სიტყვა „ ვიტამინები “ !
სალათები დღესაც მიღებული კერძია და ნებისმიერ სუფრას ამშვენებს. იოლია მასზე ექსპერიმენტების ჩატარება და დიასახლისები იმპროვიზაციის საშუალებებსაც მარტივად პოულობენ.
სალათის მომზადება ნებისმიერ სეზონზე შეიძლება. ჩვენს მიერ შემოთავაზებულ უგემრიელეს და პოპულარულ სალათებს თუ საკუთარ ფანტაზიას და მცირე იმპროვიზაციას დაუმატებთ, საუკეთესო შედეგს მიიღებთ.