წუთისოფელი -
უბრალო სინამდვილე -
I ჟანამ ბარგი ჩაალაგა და ფანჯარას მიუახლოვდა; წვიმა გადაღებას არ აპირებდა.
მთელი ღამე კოკისპირულად ასხამდა ფანჯრებსა და სახურავებზე. დაბალი, წყლით გაჟღენთილი ცა თითქოს სკდებოდა და მიწაზე იღვრებოდა, შაქარივით ადნობდა მას და ტალახის ფაფად აქცევდა. გაშმაგებულ გრიგალს სულის შემხუთავი პაპანაქება მოჰქონდა. წყლის ჩხრიალი ავსებდა უკაცრიელ ქუჩებს, სახლები კი ღრუბელივით ისრუტავდნენ სინესტეს, შიგ რომ იჭრებოდა და სარდაფიდან სხვენამდე ასველებდა კედლებს.
წინადღით ჟანამ სამუდამოდ დატოვა მონასტრის კედლები და მზად იყო, უკვე თავისუფალს, შთაენთქა დიდი ხნის ნანატრი სიამენი ცხოვრებისა, ახლა კი ეშინოდა, მამა არ მოისურვებს გამოდარებამდე გამგზავრებასო, და უკვე მეასედ გაჰყურებდა ჰორიზონტს.
უცბად შეამჩნია, რომ სამგზავრო ჩემოდანში კალენდრის ჩადება დავიწყებოდა. მოგლიჯა კედლიდან თვეებად დაყოფილი და შუაში ნახატით დამშვენებული მუყაოს პატარა ნაჭერი, რომელზეც ოქროს ციფრით იყო აღნიშნული მიმდინარე ათას რვაას ცხრამეტი წელი. შემდეგ ფანქრით გადახაზა პირველი ოთხი სვეტი და ყველა წმინდანის სახელი ამოშალა ორ მაისამდე, მონასტრიდან წასვლის დღემდე.
კარს უკან გაისმა:
- ჟანეტა!
- შემოდი, მამა, - უპასუხა ჟანამ და მამაც გამოჩნდა.
ბარონი სიმონ-ჟაკ ლე პერტუი დე ვო გასული საუკუნის აზნაური იყო, ახირებული და კეთილი ადამიანი. ჟან-ჟაკ რუსოს მიმდევარს, ნაზად უყვარდა ბუნება, ველები, ტყეები, ცხოველები.
წარმოშობით არისტოკრატს, ინსტინქტურად სძულდა ოთხმოცდაცამეტი წელი, მაგრამ ხასიათით ფილოსოფოსსა და აღზრდით ლიბერალს, ტირანიაც ეზიზღებოდა უწყინარი და მაღალფარდოვანი სიძულვილით.
მისი უდიდესი ძალა და უდიდესი სისუსტე სიკეთე იყო, ისეთი სიკეთე, რომელსაც ორი ხელი არ ჰყოფნიდა ალერსის, გულუხვობისა და ჩახუტებისთვის; ეს იყო სიკეთე შემოქმედისა, უსაზღვრო, დაუოკებელი, რომელიც ნებისყოფის დახშობას იწვევდა და ლამის სერიოზულ ნაკლადაც კი ქცეულიყო.
როგორც თეორეტიკოსმა, მან თავისი ქალიშვილის აღზრდის მთელი გეგმა ჩამოაყალიბა. სურდა იგი ბედნიერი, კეთილი, გულმართალი და კაცთმოყვარე ყოფილიყო. თორმეტ წლამდე ჟანა შინ ცხოვრობდა, შემდეგ კი, დედის ცრემლების მიუხედავად, საკრე-კერის მონასტერში მიაბარეს.
მამას იქ ქალიშვილი მკაცრ პირობებში ჰყავდა ჩაკეტილი. არაფერს ატყობინებდა და ჟანასაც ცხოვრების არაფერი გაეგებოდა. მამას სურდა, რომ მისთვის იგი ჩვიდმეტი წლის უმანკო გოგონად დაებრუნებინათ, რათა შემდეგ თვითონ ეზიარებინა მისი სული, ნაყოფიერი ველების წიაღში გაეფანტა მისი უმეცრება; სურდა, რომ მას, ცხოველთა ბუნებრივ სიყვარულსა და გულუბრყვილო ალერსს რომ იხილავდა, შეეცნო ამქვეყნიური ცხოვრების კანონზომიერებანი.
და აი, ჟანა გამოვიდა მონასტრიდან, სახეგაბრწყინებული, ძალ-ღონითა და ბედნიერების წყურვილით აღსავსე, მზად იყო, ეგემა ყოველგვარი სიხარული, ცხოვრების ყველა სიტკბოება, რომელიც მარტო დარჩენილს ოცნებით უკვე განეცადა მონასტერში უქმად გატარებულ დღეებსა და გრძელ ღამეებში.
ჟანა ვერონეზეს პორტრეტს ჰგავდა თავისი ოქროსფრად მოელვარე თმით, რომელიც თითქოს ნაზ ელფერს აძლევდა მის კანს, არისტოკრატი ქალის ოდნავ მოვარდისფრო კანს, დაჩრდილულს მსუბუქი, ხავერდისებური ღია ფერის ქინქლით, რომელსაც მხოლოდ მაშინ შეამჩნევდით, როცა მზის სხივები ეალერსებოდა. თვალები ცისფერი ჰქონდა, ისეთი მუქი ცისფერი, როგორიც ჰოლანდიურ ქაშანურის კაცუნებს აქვთ ხოლმე.
ცხვირის მარცხენა მხარეს პაწაწინა ხალი უმშვენებდა, მეორე კი მარჯვნივ ჰქონდა, ნიკაპზე, სადაც მისივე კანისფერი რამდენიმე ხუჭუჭი თმა ამოსვლოდა და ამის გამო ვერც კი ამჩნევდა. მაღალი იყო, სავსე მკერდი და მოქნილი ტანი ჰქონდა. მისი წკრიალა ხმა ზოგჯერ მკვეთრად გაისმოდა, მაგრამ თავისი გულწრფელი სიცილით სიხარულს ჰფენდა ყველას. ხშირად, ჩვეული ჟესტით ორივე ხელი საფეთქლებთან მიჰქონდა ხოლმე, თითქოს თმას ისწორებსო.
ჟანამ მიირბინა მამასთან, აკოცა, მოეხვია და ჰკითხა:
- მივემგზავრებით?
მამას გაეღიმა, გააქნია უკვე შეჭაღარავებული კულულებიანი თავი და ფანჯრისკენ გაიშვირა ხელი.
- როგორ გავემგზავროთ ასეთ ამინდში?
მაგრამ ქალი ნაზი და შემპარავი ალერსით ევედრებოდა:
- ო, მამიკო, გავემგზავროთ, გემუდარები. ნაშუადღევს გამოიდარებს.
- კი, მაგრამ დედაშენი არაფრით დაგვთანხმდება.
- მე დავიყოლიებ, მენდე.
- თუ დაიყოლიებ, თანახმა ვარ.
მაშინ ჟანა სწრაფად გაექანა ბარონის მეუღლის ოთახისკენ. ის ხომ მოუთმენლად ელოდა გამგზავრების დღეს. საკრე-კერში შესვლის დღიდან ჟანას რუანი არ დაუტოვებია, რადგან მამამისი დანიშნულ დრომდე არავითარი გართობის უფლებას არ აძლევდა. მხოლოდ ორჯერ ჰყავდათ იგი ორი კვირით პარიზში, მაგრამ ეს ხომ ისევ ქალაქი იყო, ჟანა კი სოფელზე ოცნებობდა!
ახლა მას ეს ზაფხული თავის მამულში - ჩინარში უნდა გაეტარებინა, ძველ საგვარეულო სასახლეში, რომელიც იპორის ახლოს ზღვისპირა მთაგრეხილზე იდგა. ჟანა წინასწარ ტკბებოდა უსაზღვრო სიხარულით, რომელსაც ზღვის ნაპირას ლაღი ცხოვრება მიანიჭებდა. გარდა ამისა, გადაწყვეტილი იყო, ეს სასახლე გათხოვების