წინასიტყვაობა „სულში ვერ გაბრწყინდება ცისარტყელა, თუ თვალი არ აივსო ცრემლით...“
ეს სიტყვები მე-20 საუკუნის 60-იან წლებში ერთმა კანადელმა გოგომ – „ყვავილების შვილმა“, ანუ ჰიპიმ დაწერა.
დღეს, ამ ძნელბედობის ჟამს, ეს თითქოს მარტივი ჭეშმარიტება ჩემთვის რაღაც ძირეულის გამომხატველად იქცა.
თუ ცხოვრების სიმწარე არ იგემე, ვერც მის მშვენიერებას შეიგრძნობ.
სიცოცხლე ათასგვარ განსაცდელს გთავაზობს. განსაცდელი სასოწარკვეთილებაში გაგდებს.
გეუფლება უიმედობა...
აქედან ორი გამოსავალი არსებობს.
ან: ჩაიკეტო საკუთარ თავში, საკუთარ ტკივილში.
ან: შენმა ტკივილმა სხვათა ტკივილი დაგანახოს.
ამასწინათ ფეისბუკზე იტალიელი ექიმის პოსტს გადავაწყდი:
„ინფიცირებულები საავადმყოფოში მარტონი შემოდიან. ოჯახის წევრებს თანხლების უფლება არა აქვთ. მათ არ იციან, როდის დგება უკანასკნელი საათი.
ადამიანები მარტოობაში კვდებიან ისე, რომ ოჯახებს ვერ ემშვიდობებიან. გლოვის გარეშე, როგორც ცხოველები.“
მას მერე ვეღარ ვიცილებ ამ შემზარავ ხატს: ადამიანები კვდებიან მარტო. გლოვის გარეშე. ახლობელთა დატირების გარეშე. და ექიმის კომენტარი: „როგორც ცხოველები“ (აქ პირველად დავფიქრდი, რომ გლოვა, დატირება მარტო ადამიანის პრეროგატივაა, რომ არცერთ სხვა სულიერ არსებას არ ძალუძს იგლოვოს, დაიტიროს მისი მსგავსის სიკვდილი.).
რა არის შენი ამწუთიერი ტკივილი ამ უბედურებასთან შედარებით?
უცებ მთელი არსებით შეიცნობ შენთვის უცნობი ადამიანის სასოწარკვეთას.
და შენ ივიწყებ შენს თავს, შენს დარდს.
სამყარო ფართოვდება.
ხედავ შენს ადგილს ადამიანთა შორის.
მერე იმასაც აღმოაჩენ, რისთვის მოხვედი ამქვეყნად.
რომ ეს შენი დანიშნულებაა – შეიგრძნო ადამიანი, მოყვასი.
გაიზიარო მისი ტკივილი.
მაშინ თვალი აგევსება თანაგრძნობის ცრემლით.
ცრემლით გაიწმინდება მზერა;
და სულში გაბრწყინდება ცისარტყელა.
ვაჟამ ეს აზრი სხვაგვარად თქვა: „სიცოცხლემ შხამი მასმია, მე კახურ ღვინოდ შავირგე.“
კაცობრიობის დღევანდელი შხამი ეს ეპიდემიაა.
საყოველთაო კატასტროფას გავყავართ პლანეტარულ დონეზე. თავდება ცნებები – ქალაქი, სახელმწიფო, კონტინენტი. უეცრად აღმოვჩნდით ძალიან პატარა დედამიწაზე. ცნებამ – კაცობრიობა – შეიძინა რეალური შინაარსი. საჭიროა, ჩავწვდეთ ამ ახლებურ შინაარსს.
კორონავირუსი – საკუთარ სახლებში გამოკეტილი კაცობრიობა.
დაკეტილი საზღვრები. გაწყვეტილი ურთიერთობები.
ხალხთა შორის. ადამიანთა შორის.
კორონავირუსი – ადამიანთა დიდი მარტოობა.
როგორ დავძლიოთ მარტოობა?
როგორ მოვერიოთ ამ შხამს?
როგორ შევირგოთ ის, როგორც კახური ღვინო?
ყოველმა ჩვენგანმა და ყველამ ერთად, მთელმა კაცობრიობამ?
ვფიქრობ, განკურნებისთვის აუცილებელი ერთადერთი წამალი ჩვენს სულებში საყოველთაო სოლიდარობის იდეის გამარჯვებაა. მე მაიმედებს ამის მაგალითები ჩვენთანაც და მსოფლიოშიც. თუნდაც ასეთი პატარა ფაქტი: თბილისში ტაქსის მძღოლმა არ გამოართვა ფული „ლუგარის ლაბორატორიის“ თანამშრომელს, – „თქვენ ჩვენ გადარჩენაზე ზრუნავთ და ერთადერთი, რითაც მე შემიძლია გიპასუხოთ, არის ეს უბრალო რამ – არ გამოგართვათ მგზავრობის ფული“... ისიც დამაიმედებელია, რომ შეიქმნა მოხალისეთა ჯგუფები, რომლებიც ეხმარებიან უმწეო მოხუცებს...
ამგვარი გამოვლინებები მართლაც ძალიან ბევრია მსოფლიოში.
ფეისბუკში ამოვიკითხე: თურმე ნეაპოლში არსებობს ტრადიცია, რომელსაც „დამახსოვრებული ყავა“ ჰქვია: ადამიანი შედის კაფეში, უკვეთს ყავას, იხდის ორმაგს (იქნებ სამმაგსაც, არ ვიცი)... და მერე სხვა ვიღაც, ვისაც ფულის გადახდის შესაძლებლობა არა აქვს, ითხოვს „დამახსოვრებულ ყავას...“ პატარა, მაგრამ ანონიმური, ანუ ჭეშმარიტი ქველმოქმედების აქტი!
და მე გავიფიქრე, ჩვენთანაც შეიძლებოდა ასეთი ტრადიციის დაწესება, ოღონდ, ადგილობრივი მოთხოვნილების გათვალისწინებით, ალბათ, უნდა დაგვერქმია „დამახსოვრებული ხინკალი“. და მოხდებოდა ასე:
ერთი ადამიანი მიირთმევდა ხინკალს, გადაიხდიდა მეორე ულუფის ფულს, მერე სხვა ვინმე მოითხოვდა „დამახსოვრებულ ხინკალს“ და ღირსების ყოველგვარი შელახვის გარეშე, შეექცეოდა საყვარელ კერძს.
მაგრამ, სახალისო ისტორიებს რომ თავი დავანებოთ:
სოლიდარობა ნიშნავს, რომ ძლიერი იცავს სუსტს, რომ საზოგადოება ერთიანდება ერთის დასაცავად.
პიროვნება ძლიერდება მაშინ, როდესაც მას იცავს სამოქალაქო სოლიდარობა.
საყოველთაო სოლიდარობა კი საყოველთაო განწმენდაა.
თანაგრძნობის ცრემლით ავსებული თვალები.
შხამი, გადაქცეული კახურ ღვინოდ.