1 იმღამინდელი აყალმაყალი მთელმა ურუქმა გაიგო, ან რა ძნელი გასაგები იყო, თათრის ღრიალი ცასა სწვდებოდა; გიორგაც უარესად უკიდებდა ცეცხლს, იმის მაგივრად, გაჩუმებულიყო, გასცლოდა, გარიდებოდა, მთელი ხმით უყვიროდა: თვალებს შუა უნდა ჩაგისვა ტყვიაო.
თათარი ხშირად სტუმრობდა ურუქს, სტუმარი აღარც ეთქმოდა, აგერ უკვე ათი წელი სალაპარაკოდ ჰქონდათ გამხდარი მისი და ანას ჩუმჩუმელა სიყვარულის ამბავი, მაგრამ ამ ათი წლის განმავლობაში არც თათარი უნახავთ თვალით და არც მისი ხმამაღალი სიტყვა გაუგიათ, ხმამაღალი კი არა, საერთოდ არ გაუგიათ თათრის ხმა. სამაგიეროდ, ათწლიანი დუმილი ერთბაშად, ერთ ღამეში დაავიწყათ. ქვრივის სახლთან ახლოს მისვლა მაინც ვერავინ გაბედა; მარტო თათრის შიშმა კი არ შეაჩერათ, არ იცოდნენ, როგორ მოქცეულიყვნენ, რა აჯობებდა: ჩარევა თუ ისევ ჩაურევლობა, რადგან ამ ათი წლის განმავლობაში ანაც და თათარიც ისე იქცეოდნენ, თავი ისე ეჭირათ, თითქოს საერთოდ არ არსებობდა ურუქი, ან თუ არსებობდა, არც თვალი ჰქონდა და არც ყური. ქმარმა ცოლს გადაბრუნებული სიტყვა რომ უთხრას ლოგინში, არც ის დარჩება სოფლისთვის გაუგებარი და რა დიდი ამბავი უნდოდა მარტოხელა ქვრივის ასავალდასავალის გაგებას, მაგრამ, რაკი ანა სოფელს არ ირევდა საქმეში, სოფელიც ხათრს უნახავდა და ძალით იბრმავებდა თვალს. კაცმა რომ თქვას, ვისი რა საქმეა, ვინ დაუდიოდა ანას ღამღამობით? ბოლოს და ბოლოს, ანა სხვას არავის ახვევდა თავის შერცხვენილ ლეჩაქს, არც სხვის ნავთსა სწვავდა და, თუ მოეპრიანებოდა, დილამდე არ ჩააქრობდა ლამპას. ურუქშიც ღვთისგან გაჩენილი ხალხი ცხოვრობდა, ქვრივსა და ობოლს ვინ დაამადლიდა პურსა თუ გამოქომაგებას, მაგრამ არც იმას იკადრებდა ვინმე, შარაზე გადასდგომოდა იმავე ქვრივსა და ობოლს, რატომა ხართ პირში წყალჩაგუბებულნი, რატომ ჩვენც არ გვაგებინებთ თქვენს ამბავსო. ასე რომ, ისევ თავის შეკავება სჯობდა არამკითხემოამბეობას, სანამ თვითონ ისინი არ დაუძახებდნენ და თვითონ ისინი არ ჩაირევდნენ საქმეში. მაგრამ არც ის გაემტყუნებოდა სოფელს, ათასში ერთხელ, ენისა და გულის მოსაფხანად, უბოროტოდ თუ ხუმრობდა და ქილიკობდა ანას ღამეულ თავგადასავლებზე, რადგან ქვრივიც, თანაც ლამაზი და ახალგაზრდა, თავისი განსაკუთრებული ბედისა და დაუწერელი კანონის ძალით, საერთო ყურადღებისა და განსჯის საგანი ხდება ხოლმე, როგორც გიჟი ანდა საპყარი. ქალებს კაცებზე ნაკლებად როდი აინტერესებდათ ქვრივი, მაგრამ კაცებისაგან განსხვავებით, ისინი თანაუგრძნობდნენ მას, რადგან იცოდნენ, ძალითა და დაშინებით დაემორჩილებინა თათარს. “შვილს მომიკლავსო” – წამოსცდენოდა ერთხელ ანას წყაროზე და ქალებსაც ხომ მეტი არ უნდოდათ, გული დათუთქოდათ მისი საცოდაობით. ასე იყო, სანამ გიორგასა და მაიორის დამეგობრებას შეამჩნევდნენ და დამეგობრების მიზეზსაც ამოიცნობდნენ. სოფელს რა გამოეპარებოდა, მით უფრო ამგვარი ამბებისა, მაგრამ არც ენა მოუტრიალდებოდა მაიორის გასამტყუნებლად, აქაოდა, რახან თათარი დაუდის, მაიორს სხვა თვალით აღარ უნდა შეეხედა ქვრივისთვისო. მართალია, ამ ხნის კაცი (მაიორი მაშინ ორმოცი წლისა იქნებოდა) უცოლოდ დარჩენილიყო, ყოველ შემთხვევაში ცოლი არ ჩამოჰყოლია და ვერც ის გაარკვიეს ურუქელებმა, ჰყავდა თუ არა საერთოდ ცოლი, სანამ მათ სოფელში დასახლდებოდა, მაგრამ ეს სრულებითაც არ ნიშნავდა იმას, მაიორს ქალის დასანახი თვალიც იქ დარჩენოდა, საიდანაც ერთი დიდი სკივრისა და ოფიცრის მუნდირის ანაბარა ჩამოსულიყო.
ერთ ცხენზე ამხედრებული, ერთი თოფით შეიარაღებული ბიჭისა და მაიორის დანახვა სოფელს გარდაუვალი ჩხუბის წინათგრძნობას უღვიძებდა, მაგრამ დიდხანს ვერ გაეგო, რა საერთო უნდა ჰქონოდა ამ ჭაღარაგარეულ კაცს თითისტოლა ღლაპთან, ხოლო როცა მიხვდა, შვებით ამოისუნთქა, მაშინვე რატომღაც მაიორის მხარეზე დადგა, თითქოს მაიორი მხოლოდ იმიტომ ჩამოსულიყო ურუქში, ბოლო რომ მოეღო ქვრივისა და თათრის ჩუმჩუმელა სიყვარულისათვის, აგერ ამდენი ხანი ძილსა და მოსვენებას რომ უკარგავდა სოფელს. სოფელი თუ არ ცდებოდა, ალღო თუ არ ატყუებდა, მალე დიდი ამბების მოწმე გახდებოდა; ყველას მაიორისა და ქვრივის ბიჭის მეგობრობა ეკერა პირზე, ხოლო იგივე ქალები, რომლები ადრე თანაუგრძნობდნენ ქვრივს, ახლა შურისაგან გულზე სკდებოდნენ, ადრე თუ თათრისთვის ენანებოდათ, ახლა ოქროს ეპოლეტებიანი მაიორი გადამეტებულ ბედნიერებად ეჩვენებოდათ მისთვის. მარტო ანა ცხოვრობდა ძველებურად, იყო თავისთვის და ათასში ერთხელ თუ გამოჩნდებოდა ორღობეში, მარილის ანდა ნავთის საყიდლად დუქნისკენ მიმავალი, ერთიანად ჩაშავებული, როგორც ქვრივს შეეფერება, ქმართან ერთად რომ დაუმარხავს თავისი ქალობაც. “შავებს ჩვენთვის იცვამს, – იტყოდა ხოლმე მის დანახვაზე რომელიმე ყიამყრალი დედაკაცი, – შიგნიდან კი სულ ჭრელაჭრულები ეცმევა თათრის მისატყუებლადო”.
– ნეტა მაიორს რაღას უწუნებს? – მაშინვე აუბამდა მხარს მეორე, ვითომ მაიორის დარდი კლავდა.
მაგრამ მაიორი არავის დახმარებას არ საჭიროებდა, უკეთ იცოდა თავისი საქმე, ქვრივს ზედაც არ უყურებდა, თითქოს ვერც ამჩნევდა,