რედაქტორისგან
ყოველი დიდი რელიგიური ტრადიცია გარდუვალად დგას ერთი საფრთხის წინაშე. ცოცხალი სიტყვა, მოძღვრების ცოცხალი ძალმოსილება, მისი უშუალო სიცხადე შეიძლება ჩაანაცვლოს კარგად ანკეტირებულმა და კატალოგიზებულმა ცოდნის უსიცოცხლო სისტემამ, რიტუალმა, რომელსაც აღარ ახლავს ის ცოცხალი სულისკვეთება, რომელმაც მას ოდესღაც და სადღაც სათავე დაუდო. თითქოს იმავე მოძღვრებასთან გვაქვს საქმე, მაგრამ ის ერთგვარ ავტომატურ „თვითმწარმოებლობას“ არის მინდობილი. ამიტომაც უთუოდ გამოჩნდება მავანი, ვინც შეეცდება კვლავ სიცოცხლე შესძინოს თავდაპირველ სულისკვეთებას და მის უშუალო პირველძირებს მიუბრუნდეს. ამ დროს რელიგიური ტრადიცია გარდუვალად დგება თვითგანახლების ამოცანის წინაშე, რადგან მას აღარ ძალუძს იარსებოს თავისი ამ მთავარი ოპონენტის არსებობის გათვალისწინების გარეშე.
ასეთი იყო იუდეველობისათვის ხასიდიზმი, რომელსაც ეს წიგნი ეძღვნება, ასეთივე როლს თამაშობდა ქრისტიანულ მოძღვრებათა თუ მიმდინარეობათა მთელი წყება ტრადიციული ქრისტიანული ეკლესიებისათვის.
თუმცა კი, ესეც უნდა ითქვას, რომ განახლების ეს სულისკვეთება ხშირად სრულიად პარადოქსულ და ზერელე სახეს იღებს, რაც რელიგიურ ტრადიციას თავისი იდენტობის მკაცრი შენარჩუნებისაკენ უბიძგებს. ასეთ ფენომენს ხშირად ვხვდებით ჩვენს დროში, როდესაც, როგორც ამას ამერიკელი პროტესტანტი თეოლოგი ლანგდონ გილკეი ამბობს, ცდილობენ, ბიბლიური ნარატივი ლიბერალურ ნარატივს დაუქვემდებარონ და ისეთი ცვლილებებისაკენ მოუწოდებენ, ძირეულადვე რომ ეწინააღმდეგება რელიგიურ ტრადიციას.
ცხადია, ვერც ხასიდიზმი ჩამოყალიბდებოდა ქრისტიანობის მხედველობაში მიღების გარეშე. გავიხსენოთ თუნდაც ხასიდური მოძღვრების ის მომენტი, რომლის თანახმადაც უფალი იქაა, სადაც ორი მორწმუნის დიალოგია, მათი ეკსისტენციალური შეხვედრაა. მარტინ ჰაიდეგერის მოწაფემ და „ხასიდმა ფილოსოფოსმა“ მარტინ ბუბერმა ამ აზრობრივ იმპულსზე დაყრდნობით დაწერა წიგნი „მე და შენ“, რომელმაც მას საყოველთაო აღიარება მოუტანა.
მიუხედავად იმისა, რომ ხასიდები ხშირად აპელირებენ იუდეველური მისტიკისა და თეოლოგიის ურთულეს კონცეფტებზე, მათ მაინც შეინარჩუნეს ერთგულება იმ სისადავისა, ნებისმიერი რელიგიურობის თავწყაროს რომ წარმოადგენს და რომლის გარეშეც რელიგიურობა მხოლოდ აბსტრაქტული თეოლოგიური მოძღვრების ფარგლებში ყოფნას ნიშნავს და არა უფლისაკენ მიმავალი გზების ძიებას. ამდენად, მათ შემთხვევაში საქმე გვაქვს არა იუდეველობის გამარტივებასთან, რაც ნებისმიერ რელიგიურობისათვის საფრთხეს წარმოადგენს, არამედ ურთულესი კონცეფტების უშუალო ადამიანური განცდების ენაზე ამეტყველების მცდელობასთან.
წინამდებარე წიგნი ხასიდური სწავლებების ქართულ ენაზე გადმოცემის ძალზე მნიშვნელოვან და წარმატებულ მცდელობას წარმოადგენს. ბატონმა ზურაბ კიკნაძემ დიდი ძალისხმევა მიუძღვნა იმას, რომ იგი მთელი თავისი სისადავით, უშუალობითა და ფილოსოფიური სიღრმით ქართულად აემეტყველებინა.
ამ ძალისხმევის შედეგად ჩვენ წინაშეა წიგნი, რომელიც ჩვენი, ადამიანური სამყაროს ერთ ძალზე მნიშვნელოვან განზომილებას გვამცნობს.
ზაზა ფირალიშვილი
ჩუქება
