თავი I - რომანი
დღეს შაბათია. ყველა მშრომელისთვის საყვარელი დღე, მაგრამ არა - ჩემთვის, უფრო სწორად, ზუსტად ისევე მიყვარს, როგორც კვირის სხვა დღეები, რადგანაც უმუშევარი ვარ და ეს დიდი პრობლემაა, განსაკუთრებით, ჩემი ოჯახისთვის.
ჰო... მე უმუშევარი ვარ და რომანი მქვია, ჩემს მშობლებს ჩემს არსიყვარულში ბრალს ვერ დავდებ, მაგრამ მაინც ასე დამარქვეს, მიუხედავად იმისა, რომ ჩემს წინაპრებში, არც დედის და არც მამის მხრიდან, რომანი არავის ერქვა.
ჩემს დას ანა ჰქვია, დედას - თინა, მამას - თამაზი, მამაჩემ თამაზის დედას ანუ ჩემს ბებიას - ლია, რომელიც აფხაზეთის ომის დასრულების შემდეგ ლტოლვილის სტატუსით კანადაში ცხოვრობს. მერე რა, რომ აფხაზეთიდან დევნილი არაა, მაშინ საბუთებიც ადვილად კეთდებოდა და, რაც მთავარია, კანადის სიდიდით მესამე ქალაქის, ვანკუვერის მაშინდელმა მერმა გორდონ კემბელმა დაიჯერა ქალბატონი ლიას ტრაგიკული ამბის, მოქალაქეობის მინიჭება არ აკმარა და დღემდე პენსიასაც უხდის, რომელიც რიგითი კანადელის საშუალო შემოსავალსაც კი აღემატება და რომლიდანაც წილს მეც ვიღებ ყოველთვიურად.
ბებიაჩემ ლიას მეუღლეს, მამაჩემ თამაზის მამას, ჩემს ბაბუას და ჩემს უფროს მეგობარს, ირაკლი ჰქვია, რომელიც დასანახად ვერ იტანს ლიას, განქორწინების წერილიც კი გაუგზავნა იქ, ვანკუვერში, მაგრამ ლიამ ხელი არ მოუწერა. მიზეზი კი მარტივია, ლტოლვილად ჩაბარების დროს, ბებიაჩემმა განუცხადა კომისიას, ჩემი მეუღლე სოხუმში ჯერ ჩემს თვალწინ აწამეს, შემდეგ გააუპატიურეს და მერე კი მოკლესო. უხსნიდა ლია ირაკლის, ეს ყველაფერი ჩვენი და ჩვენი ოჯახის კეთილდღეობისთვის გავაკეთე, ეხვეწებოდა, ჩამოდიო, მაგრამ ბაბუამ მტკიცე უარი განუცხადა - შე შობელძაღლო, მკვდრად გამომაცხადე და რა ვუთხრა მაგ პატიოსან ხალხს, წმინდა ბერების წინასწარმეტყველებაში რომ წერია მეორედ მოსვლის დროს მიცვალებულები აღდგებიან, ღმერთმა ჩემით დაიწყოო?!
ასე დარჩა ირაკლი საქართველოში და, თუკი ლიამ ვანკუვერში გამოაცხადა მეუღლე მკვდრად, ბაბუამ ოჯახში თქვა იგივე და მისი თანდასწრებით ლიას სახელის ხსენებაც არ შეიძლება.
უსაყვარლესი ბებია კი მაინც დედაჩემ თინას დედა, ქალბატონი მერია, რომლის გაზრდილიც გახლავართ და რომელიც ვერ იტანს ქალბატონ ლიას. მართალია, ამას საჯაროდ არ აფიქსირებს, მაგრამ ჩემთან პრივატულ საუბრებში ხშირად აღნიშნავს, რომ ზუსტად მაშინ წავიდა და მიატოვა ოჯახი, როდესაც ყველაზე მეტად გვიჭირდაო, და, თუკი შევეპასუხები და ვეტყვი, რომ ჩვენ გამო წავიდა, ისეთ სახეს იღებს, თითქოს ეს-ესაა ენაზე ლიმონი დააწურეს, და ისე მპასუხობს - ჩვენ გამო არა, ის...
მერიმ არ იცის, რომ ლია თვეში ორას დოლარს მიგზავნის, დამატებითი ას-ასი დოლარი დაბადების დღეზე და ახალ წელს და პლუს - ზაფხულობით ზღვაზე დასასვენებელი სამასი დოლარი, რაც წელიწადში 2900-ს დოლარს უდრის.
არ ვეუბნები, იმიტომ კი არა, რომ მინდა ლიაზე ცუდად იფიქროს, უბრალოდ - ძვირფასი მერიც თვეში დაახლოებით ამდენს მჩუქნის, ოღონდ ლარის ეკვივალენტში, რადგანაც პავლოვის (ახლანდელი ყაზბეგის გამზირი) ბინაში, რომლის ქუჩის მხარეს მდებარე ფანჯარაც კარად აქციეს და ახლა სილამაზის სალონი „ბიგუძებია“ გახსნილი, ქირას ეროვნულ ვალუტაში უხდიან.
ქალბატონ მერის მეუღლეს ერქვა ბიჭიკო, რომელსაც მე ვერ მოვესწარი და ბებიასაც ბუნდოვნად ახსოვს, რადგანაც 15 წლის იყო, როდესაც ცოლად გაჰყვა და ბაბუაზე 18 წლით უმცროსი იყო. მათ მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ იქორწინეს, ბაბუა რომ ფრონტიდან დაბრუნდა, მაგრამ მათი ბედნიერება დიდხანს არ გაგრძელებულა.
როგორც ბებიამ მომიყვა, ბაბუა ომიდან 14 ჭრილობით დაბრუნებულა, ამის შემდეგ, როგორც ომის ვეტერანი, 12 წელი ელოდა, რომ მანქანას მისცემდნენ, თუმცა 1957 წლის 9 მაისს ავტომობილი მის თანამებრძოლს, გრიგოლ (კაკო) ხუხიას, გადასცეს, რომელიც თურმე მხოლოდ იმიტომ ითვლებოდა ომის ვეტერანად, რომ ორმოცდასამში, კურსკის ბრძოლაში, ტყვიებგათავებულმა გერმანელმა „ფაშისტმა“, სხვა რომ ვერაფერი მოიფიქრა, საკუთარი „კასკა“ ჩაარტყა თავში ამხანაგ ხუხიას. ვერც იმას გეტყვით, რატომ იძლეოდნენ ასეთ რამეებში ომის ვეტერანობას, ვერც იმას, გრიგოლს კაკოს რატომ ეძახდნენ, ფაქტი კი ისაა, რომ ბიჭიკო ბაბუამ ყველა საჭირო ინსტანციაში გააგზავნა საჩივარი, მაგრამ, პასუხი რომ ვერ მიიღო, ინერვიულა და მოკვდა. დედაჩემი თინა მაშინ მხოლოდ ერთი წლის იყო, ბიჭიკო ბაბუა ამბობდა, ავტომობილი რომ მეყოლება, ბავშვზე მერე ვიფიქროთო... ისევ ბებიას უვაჟკაცია სიკვდილამდე ცოტა ხნით ადრე.
მოკლედ, ესაა ჩემი ოჯახი - მე, ჩემი და ანა, მამაჩემი თამაზი, დედაჩემი თინა, ბებიები: მერი და „დევნილი“ ლია. ბაბუები: ირაკლი და (გაანათლოს ღმერთმა) ბიჭიკო.
რაც შემეხება მე: სადღაც ქალბატონ ლიას და ბატონ ირაკლის ეყოლათ ვაჟიშვილი თამაზი, მეგობრებისთვის თაზო, ასევე სადღაც ბატონ ბიჭიკოს და ქალბატონ მერის შეეძინათ ქალიშვილი თინა.
თინამ და თამაზმა ერთმანეთი 1992
ჩუქება
