ნაწილი მეორე
სახელმოხვეჭილი პროვინციელი პარიზში
(გაგრძელება)
სტატია საკმაოდ სულელური, პირადული ხასიათის გადაკრული სიტყვებისგან იყო შეთითხნილი, როგორც იმ დროს ხდებოდა ხოლმე, ხოლო შემდეგ „ფიგაროს“ მეშვეობით საგრძნობლად გაუმჯობესდა. ლუსტო ქალბატონ დე ბარჟეტონს, ვისაც ბარონი დიუ შატლე ეარშიყებოდა, ისე ენამოსწრებულად ადარებდა გაძვალტყავებულ ფარგას, რომ ადამიანს აუცილებლად გაეცინებოდა, გინდაც არ სცოდნოდა, ვის დასცინოდნენ. შატლე ყანჩასთან იყო შედარებული. ყანჩის ტრფიალი ფარგასადმი, რომლის გადაყლაპვასაც ცდილობდა, მაგრამ ნისკარტიდან ძირს უვარდებოდა და იმსხვრეოდა, სიცილს იწვევდა. ეს დამცინავი სტატიები გაზეთის ერთი ნომრიდან მეორეში გადადიოდა და ერთმანეთის გაგრძელებად იბეჭდებოდა. როგორც ცნობილია, ამან დიდი მითქმა-მოთქმა გამოიწვია სენ-ჟერმენის გარეუბანში და იმ მრავალი მიზეზიდან გახდა ერთ-ერთი, რამაც კანონმდებლობა აიძულა, მკაცრი კანონები შემოეღო პრესის წინააღმდეგ. ერთი საათის შემდეგ, ბლონდე, ლუსტო და ლუსიენი სასტუმრო დარბაზში დაბრუნდნენ. აქ საუბარი გაეჩაღებინათ სტუმრებს, დუკას, ელჩს, ოთხ ქალს, სამ დიდვაჭარს, თეატრის დირექტორსა და ფინოს. ქაღალდის ჩაჩიანი სტამბის შეგირდი გაზეთისათვის ასლების წასაღებად მოვიდა.
- მუშები წავლენ, თუ ხელცარიელი დავბრუნდები, - თქვა მან.
- მოიცა, აჰა, წაუღეთ ეს ათი ფრანკი და უთხარით მოიცადონ, - უთხრა ფინომ.
- ფული რომ მივუტანო, ყლაპოგრაფიას გადაყვებიან და მშვიდობით, გაზეთო.
- ამ ბავშვის კეთილგონიერება თავზარსა მცემს, - თქვა ფინომ.
სწორედ იმ წუთში, როდესაც ელჩი ბიჭუნას ბრწყინვალე მომავალს უწინასწარმეტყველებდა, სამი ავტორი შემოვიდა. ბლონდემ მათ უაღრესად გონებამახვილურად დაწერილი, რომანტიკოსების წინააღმდეგ შეთხზული სტატია წაუკითხა. ლუსტოს წერილზე ხარხარი ატყდა. დუკა დე რეტორემ ურჩია, მეტისმეტად რომ არ აემხედრებინა სენ-ჟერმენის გარეუბანი, გადაკვრით ხოტბა შეესხა ქალბატონი დ’ესპარისათვის.
- აბა, ახლა თქვენ წაგვიკითხეთ, რა დაწერეთ, - მიმართა ფინომ ლუსიენს.
როცა შიშით აკანკალებულმა ლუსიენმა კითხვა დაასრულა, სასტუმრო დარბაზში ტაშმა იგრიალა. მსახიობი ქალები კოცნიდნენ ახალბედას. სამმა დიდვაჭარმა კინაღამ ხვევნით დაახრჩო. დიუ ბრუელს თვალზე ცრემლი მოადგა და ხელი მაგრად ჩამოართვა, ხოლო დირექტორმა სადილზე მიიპატიჟა.
- ბავშვები აღარ არსებობენ, - თქვა ბლონდემ. - ბატონმა დე შატობრიანმა უკვე შექმნა სიტყვა „შთაგონებული ბავშვი“ ვიქტორ ჰიუგოსათვის. მე ისღა დამრჩენია სულ უბრალოდ გითხრათ, რომ თქვენ დიდი ჭკუის, გულისა და გემოვნების ადამიანი ხართ.
- ბატონო ჩემო, თქვენ უკვე გაზეთის თანამშრომელი ბრძანდებით, - თქვა ფინომ. მადლობა გადაუხადა ეტიენს და ცბიერი, ექსპლოატატორის თვალით გადახედა.
- აბა, თქვენი მოსწრებული სიტყვებიც გვიჩვენეთ, - მიმართა ლუსტომ ბლონდესა და დიუ ბრუელს.
- აი, დიუ ბრუელს რა დაუწერია, - თქვა ნათანმა:
როცა შენიშნა, რომ ბატონი ვიკონტი დე... საზოგადოების ყურადღების ცენტრში იყო, ბატონმა ვიკონტ დემოსთენმა გუშინ თქვა: - იქნებ ახლა მაინც მომასვენონ.
ერთ ულტრას, რომელიც ბატონ პასკიეს მოხსენებას აგინებდა, აქაოდა დეკაზის სისტემას აგრძელებსო, ერთმა ქალბატონმა უთხრა: დიახ, მაგრამ მას ნამდვილი მონარქიული წვივები აქვს.
- დასაწყისი თუ ასეთია, გაგრძელების მოსმენა აღარ არის საჭირო; ყველაფერი რიგზეა. - თქვა ფინომ. - გაიქეცი, წაიღე „ასლები“, - მიმართა შეგირდს. - გაზეთი ცოტა სხვადასხვაგვარი მასალისგანაა შემდგარი, მაგრამ მაინც საუკეთესო ნომერია, - დასძინა მან და მწერლების ჯგუფს მიუბრუნდა, რომელიც უკვე ქვეშ-ქვეშ გასცქეროდა ლუსიენს.
- ამ ბიჭს მახვილი გონება აქვს, - თქვა ბლონდემ.
- მშვენიერი სტატია დაწერა, - დაუმატა კლოდ ვინიონმა.
- მობრძანდით სუფრასთან! - გამოაცხადა მატიფამ.
დუკამ ხელი გაუწოდა ფლორინს, კორალი ლუსიენის მკლავს დაეყრდნო, მოცეკვავემ ერთი მხრიდან ბლონდე ამოიყენა, მეორედან კი - გერმანელი ელჩი.
- ვერ გამიგია, რატომ მიიტანეთ იერიში ქალბატონ დე ბარჟეტონსა და ბარონ დიუ შატლეზე, რომელიც, როგორც ამბობენ, შარანტის პრეფექტად და მომხსენებლად დაუნიშნავთ სახელმწიფო საბჭოში.
- ქალბატონმა დე ბარჟეტონმა ლუსიენი სახლიდან გამოაგდო, ვითომ ერთი ვიგინდარა ყოფილიყო, - უპასუხა ლუსტომ.
- ასეთი ლამაზი ყმაწვილი! - გაიკვირვა ელჩმა.
დაჩითულ სუფრაზე ახალი ვერცხლისა და სევრის ფაიფურის ჭურჭელი გაეშალათ. ვახშამი სიუხვით გამოირჩეოდა. კერძი შევეს დაემზადებინა, ღვინო - კამიუზოს, მატიფასა და კარდოს მეგობარს, სენ-ბერნარის სანაპიროს ცნობილ დიდვაჭარს შეერჩია. ლუსიენი პირველად ხედავდა პარიზულ ფუფუნებას. მისი გაკვირვება თანდათან მატულობდა, მაგრამ ბლონდეს თქმისა არ იყოს, როგორც დიდი ჭკუის, გამბედაობისა და გემოვნების კაცს შეეფერებოდა, ამას არ ამჟღავნებდა.
სასტუმრო დარბაზში გავლისას კორალიმ ფლორინს ჩასჩურჩულა:
- გეხვეწები, ისე გამოათვრე კამიუზო, რომ იძულებული გახდეს დასაძინებლად შენთან დარჩეს.
- უკვე „დააბი“ შენი ჟურნალისტი? - უთხრა ფლორინმა თავიანთი ჟარგონით.
- არა, გენაცვალე, მე ის მიყვარს! - მიუგო კორალიმ და მომხიბვლელად შეარხია მხრები.
ეს სიტყვები მეხუთე მთავარმა ცოდვამ ყურში ჩააწვეთა