თავი I -
ყვავილების ქვეყანა
Linda Florida
! ყვავილების მშვენიერო ქვეყანავ!
ასე მოგესალმა თავისი კარაველიდან ფათერაკების მოყვარული მამაცი ესპანელი, როცა პირველად გიხილა.
ბზობა დღე იყო - ყვავილების დღესასწაული - და ღვთისმოსავმა კასტილიელმა ეს კარგის მომასწავებლად მიიღო, ყვავილების ქვეყანა გიწოდა და შენც ნამდვილად იმსახურებ ამ საამაყო სახელს.
ეს იყო სამასი წლის წინათ. მთელი სამი საუკუნე გავიდა მას შემდეგ, მაგრამ ეს სახელი შენ დღესაც გიხდება. დღესაც ბარაქიანად ყვავის შენი წარაფები და სავანეები, როგორც აამ სამასი წლის წინათ ყვაოდა, როცა მამაცმა ესპანელმა ფეხი დაადგა შენს მიწას, ისევე ბარაქიანად, როგორც სამყაროს გაჩენის პირველ დღეს.
შენი ტყეები ისევ უღრანია და ხელშეუხებელი. მწვანედ ბიბინებს შენი სავანეები. ისევ საამო სურნელება ტრიალებს შენს - ანისულის, ფორთოხლის, ნუშისა და მაგნოლიის სურნელოვან წარაფებში. შენს ჭაობებში ცამდე აზიდულა უზარმაზარი კვიპაროსი, გოლიათი კედარი, ევკალიპტი და დაფნა. ვერცხლისფრად მბზინავ ქვიშიან ფერდობზე ისევ ირხევა ფიჭვი და წიწვიანი ტოტები ჩასწვნია პალმის ფოთლებს. რა არ ხარობს შენს კურთხეულ მიწაზე! ჩრდილოეთისა და სამხრეთის - ცივი და ცხელი ქვეყნის ხეები ტოტებგადახლართულები ერთმანეთის გვერდიგვერდ რომ დგანან.
მშვენიერო ფლორიდა! შენი ნახვა ვის არ აუჩქროლებს გულს? შენი მნახველი ვინ არ დაიჯერებს, რომ კურთხეული ქვეყანა ხარ! არც ის გაუკვირდება, ასე ბრმად რად სჯეროდათ ადრეულ მოგზაურებს, რომ შენი წიაღიდან ამოჩუხჩუხებს უკვდავების წყაროები და შენი ნაკადულები სიჭაბუკეს უბრუნებს ადამიანს.
რა გასაკვირია, რომ ამ ტკბილ ოცნებას ბევრი მიმდევარი გამოუჩნდა და ბევრმა ირწმუნა. ვის გაუკვირდება, რომ ამ მომხიბლავ ოცნებას ხალხი აჰყვა. ათასობით მოდიოდნენ შორიდან ამ წყაროების საპოვნელად, უფრო მეტი თავგამოდებით ეძებდნენ, ვიდრე მექსიკის ვერცხლისა და პერუს ოქროს საბადოებს. ბევრ გულადს ამ წყაროების ძებნაში სიჭაბუკე კი არ დაუბრუნდა, დაბერდა. ამ ცრუ იმედების დევნაში დაიღუპა. მაგრამ მაინც ნუ გაგიკვირდებათ, რომ ასე იყო!
დღესაც შეიძლება იფიქრო ასეთი რამ. იმ რომანტიკულ დროში კი სულ ადვილი იყო ამის დაჯერება. თუ ახალი ქვეყანა აღმოაჩინეს, რატომ არ შეიძლება უკვდავების ახალი გზაც აღმოაჩინო. ხალხმა იხილა ქვეყანა, სადაც ხეს ფოთოლი არა ცვივა, ყვავილი არა ჭკნება, ყველაფერი მარად ყვავის, დილიდან საღამომდე ჩიტების სტვენა-ჭიკჭიკი ისმის, ზამთარი არ იცის და სიკვდილის ნიშანწყალიც გამქრალა. ბუნებრივია, ადამიანს ეოცნება და დაეჯერებინა, რომ ამ ზღაპრულ ქვეყანაში თვითონაც შეიძლება უკვდავი ყოფილიყო.
ეს ცრუ ოცნება დიდი ხანია მომკვდარა, მაგრამ სილამაზე, რამაც ეს ოცნება დაბადა, ისევ ცოცხალია. ფლორიდა, შენ ისევ ისა ხარ, ისევ ის - ნამდვილი ყვავილების ქვეყანა. შენი წარაფები ისევ მწვანედ ხასხასებს, ისევ უძირო ცა დაგყურებს, ისევ კაშკაშა წყლები მოსჩქეფს შენს მიწაზე, სილამაზე არ შეგცვლია.
და მაინც ცვლილებას გატყობ. ისევ ის მიდამოებია, ხალხი კი სხვაა! სად არიან ისინი, შენს მიწაზე ნაშობი და შენი ძუძუთი გამოზრდილი წითელკანიანები! მე მათ ვეღარა ვხედავ. შენს მინდვრებში თეთრკანიანები და ზანგები ტრიალებენ, წითელკანიანები აღარ არიან. ვხედავ ევროპელებსა და აფრიკელ ხალხს, მაგრამ ინდიელები არა ჩანან. იმ ძველი მოსახლეობიდან, ვინც ოდესღაც შენი ღვიძლი შვილი იყო, ერთიც აღარ არის, სად არიან?!
წავიდნენ, ყველანი წავიდნენ! შენს ყვავილოვან ბილიკებს ისინი აღარ თელავენ, შენს კამკამა წყალს აღარ მოაპობს მათი ნავები, სურნელოვან ნიავს აღარ მოაქვს ტყიდან მათი ხმები, აღარ ისმის ხეებშორის მათი მშვილდების ზუზუნი. ისინი შორს წავიდნენ შენგან. შორს და სამუდამოდ.
მაგრამ ისინი თავისი ნებით არ წასულან აქედან. შენ ვინ დაგტოვებს თავისი სურვილით, არა, ლამაზო ფლორიდავ; შენი წითელკანიანი შვილები შენი ერთგულნი იყვნენ. ო, რა მძიმე იყო შენთან განშორება. დიდხანს ებღაუჭებოდნენ საყვარელ მიდამოებს, სადაც ბავშვობა გაატარეს. დიდხანს იბრძოდნენ თავგანწირულად. ამ ბრძოლებმა სამუდამოდ გაუთქვა მათ სახელი. მთელი არმიები დაიღუპა, დიდი ბრძოლები დასჭირდათ მკრთალსახიანებს, ვიდრე მათ აქედან გაყრიდნენ. დიახ, ისინი თავისი ნებით არ წასულან, - ისე მოსწყვიტეს მის მკერდს, ძუ მგელს რომ ლეკვებს მოსწყვეტენ, და გარეკეს შორს, დასავლეთისაკენ. ისინი ჩამავალი მზის მიმართულებით გულჩაფუფქულები ნელი ნაბიჯით მიდიოდნენ. ჩაჩუმებულები, ცრემლმორეულები ფეხებს ძლივს მიათრევდნენ. მათში ერთიც არ ერია, ვინც თავისი სურვილით დატოვა ეს მხარე.
რა გასაკვირია, რომ უმძიმდათ შენთან განშორება. კარგად მესმის, რა სევდა უღრღნიდა გულს თითოეულს. მეც გავლაღებულვარ შენს ყვავილოვან მხარეში და მეც გამძნელებია შენთან გაყრა. მეც მივლია შენი გულზვიადი ტყეების ჩრდილებში. მეც მიბანავია შენს ნაკადულებში - გაახალგაზრდავების იმედი კი არა მქონდა, გასაკაჟებლად და სიანცით გავგრილებულვარ. ხშირად ვწოლილვარ პალმებისა და მაგნოლიის თალარით გადმოხურულ ტოტებქვეშ, სავანის მწვანე