გრძელი ზამთრების ქვეყანა ამბავი მერვე
ამ ხეობაში რამდენიმე სოფელია. სოფლები, სადაც ადამიანები ცხოვრობენ; სოფლები, სადაც მარტო სახლები ცხოვრობენ და სოფლები, საიდანაც დიდი ხანია, ყველა სახლი წავიდა.
ჩემი სოფელი ყველაზე დიდია, ყველაზე დასახლებული. ეს იმას ნიშნავს, რომ თითქმის ორმოცდაათი საკვამურიდან ამოდის კვამლი.
ამ ყველაზე დიდ სოფელშიც კი ცოტა ბავშვი ცხოვრობს. სულ მაკლია მეგობრები. ძნელად ვპოულობ საერთო ენას მათთან, ვინც არის. დიდი არჩევანი არ მაქვს და ამიტომ ჩემს მეზობლებთან ვმეგობრობ. ორნი არიან, დები. ერთი ცოტა უფროსია ჩემზე, მეორე - ცოტა უმცროსი. ხან ერთი უფრო მომწონს, ხან მეორე. ხან არცერთი. სახლში ყოფნა კი ძალიან მიყვარს, მაგრამ მაინც მჭირდება ვინმე, ამიტომაც ვემეგობრები. ძირითადად ღობეს ვართ მიყუდებულები, მე აქედან, ისინი - იქიდან და ასე, ღობესთან ვმეგობრობთ. ზოგჯერ სადმე მივდივართ, ახლომახლო მინდვრებში, სადაც ხბოები დაჰყავთ საბალახოდ. იშვიათად მათთანაც მივდივარ, სახლში, უფრო ხშირად კი ისინი მოდიან სტუმრად. ცოტა მეშინია იმათი, ამიტომაც ადვილად ვუთმობ, თუ რამე მოეწონებათ ჩემი ნივთებიდან და მთხოვენ, ვაჩუქო. მე სულ მრცხვენია, საჩუქარი მოვითხოვო და მიკვირს.
როცა დედაჩემი სახლში არ არის, მის ოთახში შევდივართ. მე სულ ვერიდები დედაჩემის ნივთებს, არასოდეს ვეხები მის სამკაულებს და პარფიუმერიას, დიდად არ მიზიდავს ეს ქალურ-გოგოური რაღაცები. ჩემი მეგობრები კი უცებ ჩაძვრებიან ყველაფერში. მოითხუპნიან ლოყებს და ტუჩებს, თვალებსაც რამდენიმე ფერით შეიღებავენ. იმდენ სუნამოს დაისხამენ, ფანჯრებს ბოლომდე ვაღებ, მერე უკან დავყვები და ვცდილობ, ყველა ნივთი ადგილზე დავაბრუნო, რასაც შეეხებიან.
თვალების შესაღები ფერებიდან თითქმის ყველა ხელუხლებელია, მარტო მწვანეა ამოცლილი - დედაჩემი მწვანედ დაიფერავს ხოლმე ქუთუთოებს, ძალიან მსუბუქად, თითქმის შეუმჩნევლად, მაგრამ ძალიან უხდება - მწვანე თვალები აქვს და ასე კიდევ უფრო უბრწყინავს ხოლმე.
საერთოდ, დედაჩემი ყველაზე ლამაზი ქალია.
მისი ნივთებიდან ყველაზე მეტად ფოტოალბომები მიყვარს, შავთეთრად მოყოლილი სკოლის და სტუდენტობის პერიოდის დედაჩემი. ჯერ - ბავშვი დედაჩემი, მერე მოზრდილი, მერე გაზრდილი. რა ლამაზია. ყველა ლამაზია, მაგრამ შორი და უცხო. ამიტომაც განსაკურებით საინტერესო. არადა, თითქოს არ შეცვლილა, ჯერ სულ ახალგაზრდაა, მაგრამ იმ ფოტოებზე ახლანდელს მაინც არ ჰგავს. ჩვენ, რა თქმა უნდა, ამ ალბომებსაც გადმოვქექავთ. ჩემი მეზობლები ერთხანს უკირკიტებენ და ბოლოს დაასკვნიან, რომ მათი დედა უფრო ლამაზია და უკეთესი ფოტოები აქვს.
მე ხმას არ ვიღებ: ასე თამაში აღარ მინდა, მათაც სწყინდებათ და მიდიან.
ყოველთვის ასე მთავრდება ეს სტუმრობები: ალბომებს დავათვალიერებთ, ისინი იტყვიან, რომ მათი დედა უფრო ლამაზია და სახლში მიდიან.
მე ვჯდები კიბეზე და გზას გავყურებ. ველოდები, როდის შემოაღებს ჭიშკარს ყველაზე ლამაზი ქალი, ვინც კი მინახავს.
დედაჩემი ამ მთებში არ დაბადებულა. უცხო იყო მისთვის ასეთი ცხოვრება, მკაცრი და ძნელი. ისე უჭირს ეს გრძელი ზამთრები, ეს თოვლში ჩაფლული დღეები და გრძელი, ყინვით მოკირწყლული ღამეები. დილას თმაჩამოშლილი წამოჯდება ხოლმე საწოლში და თავის სიზმრებს გვიყვება. ფერად, უცნაურ, გრძელ სიზმრებს ხედავს, სადაც დიდი ამბები ხდება. მახსოვს როგორ თქვა ერთხელ, ეს სიზმრებიღა მიხარია ამ ზამთრებშიო.
ყველაზე მეტად ძროხების ამბავი უჭირს. არ შეუძლია ეს საქმე, ჩავა ძროხებთან ზოგჯერ, ბებიაჩემს რომ მიეხმაროს და მერე მთელი დღე სუნთქვაშეკრული დადის. ისედაც იმდენი საქმეა სახლში, იმდენი, ვერ აუდის.
ვუყურებ ხოლმე, ვუყურებ და ჩაკეტილ მთებში გამომწყვდეული უცხო, ჭრელი ჩიტივით არის.
გაზაფხული რომ მოახლოვდება, ცოცხლდება. ერთი ამბით ელოდება, როდის დადნება თოვლი ეზოში. დიდ ბოტებს იცვამს მერე, რეზინის ხელთათმანებსაც და მიწას ბარავს, რომ ყვავილები დათესოს. ზაფხულში აღაღანებული ბაღია მთელი ჩვენი ეზო.
კიდევ ბოსტანი აქვს მიბარებული. გაჩაღდება გაზაფხული და ბოსტნის დედა ხდება. ყველანაირი მწვანილი უდგას, ყველანაირი ბოსტნეული, რასაც შეუძლია ამ მთებში ნაყოფის გამოღება. ხან რამე ისეთსაც დარგავს, სულ უადგილოს. დარდობს მერე, თუ ვერ გაიხარა და ბრაზდება, რომ ამ დაწყევლილ მთებში მის წვალებას აზრი არ აქვს.
თავშესაფარივით აქვს ეს სახლის უკან გაშენებული ბოსტანი. ვინმე რამეს თუ აწყენინებს, თავს თუ ცუდად იგრძნობს, წავა ბოსტანში, ჩარგავს ხელებს მიწაში, რომელიმე მცენარის ფესვებში და ტირის. ერთხელ, ასე ატირებული რომ ვიპოვე, დედა მენატრებაო, მითხრა. გავბრაზდი. ვერაფრით გავიგე, როგორ უნდა ეტირა იმ ქალის გამო, ბებიაჩემი რომ ერქვა და უკეთეს შემთხვევაში წელში ერთხელ ვხედავდით. პირველად ვიეჭვიანე მასზე და გადავწყვიტე, რომ მძულს ბებიაჩემი: ჩემზე მეტად უყვარს დედაჩემს და იმიტომ. მის გამო ბოსტანში მიდის ხოლმე