შესავალი ბერნარდ ლივეხუდს ამ წიგნზე მუშაობა ახალი დასრულებული ჰქონდა, როცა 1992 წლის 12 დეკემბერს, 87 წლის ასაკში, გარდაიცვალა. წიგნის შესახებ უკანასკნელი დიალოგი მის სიკვდილამდე ათი დღით ადრე შედგა. ბერნარდ ლივეხუდი ამ წიგნს გამომშვიდობებად მიიჩნევდა და მას საკუთარ „სულიერი ანდერძს“ უწოდებდა. ჩვენი ბოლო საუბრისას მთხოვა წინასიტყვაობა დამეწერა იმ გარემოებაზე, რომელშიც ეს წიგნი შეიქმნა. მისი აზრით, მკითხველს უნდა სცოდნოდა ეს ყოველივე, რათა სათანადო თვალსაზრისიც შეჰქმნოდა. ამ თხოვნას სიამოვნებით ვასრულებ.
როგორც პირველ თავში ახსენებს, ბერნარდ ლივეხუდს ეს თემა სამოც წელზე მეტ ხანს აწუხებდა. საქმე ეხება ანთროპოსოფიის შინაგანი და სულიერი წარსულისა და სამყაროში ანთროპოსოფიული მოძრაობის ამოცანის გადაუდებელ კითხვებს. ეს კითხვები დიდი ხნის განმავლობაში რჩებოდა პასუხგაუცემელი; თუმცა, რთული ოპერაციის შემდეგ, მან საბოლოოდ მიიღო პასუხები. ამან დიდი სიხარული მიანიჭა მას და მაშინვე ამ პასუხების ქაღალდზე გადატანა მოინდომა.
ბერნარდ ლივეხუდმა დასახმარებლად მე მომმართა, რადგან თავად წიგნის დასაწერად ფიზიკური ძალა აღარ ჰყოფნიდა. დაახლოებით ათჯერ ვიჯექი მის საწოლთან ხმის ჩამწერით და მის სათქმელს ვუსმენდი. ჯერაც თვალწინ მიდგას ბალიშებზე მისვენებული მისი დაუძლურებული, თუმცა მაინც ამაყი თავი, საფეთქლებთან დაშვებული მისი თეთრი თმა, ღრმად ჩამჯდარი სერიოზული თვალები. ნელა ლაპარაკობდა, ხანდახან დიდ ხანს იყო ჩუმად, მერე კი, ფიქრებში ჩაძირული, სადღაც ჩემ მიღმა იხედებოდა. რას უყურებდა ხოლმე ამ დროს? ვფიქრობ, ასეთ დროს სულიერი ბრძოლის ველს ხედავდა, რომელზეც უახლოეს მომავალში დიდი სულიერი ბრძოლა გაიმართებოდა მატერიალიზმისა და ეზოთერული ქრისტიანობის ძალებს შორის. რადგან სწორედ ამაზეა წიგნი: იმაზე, რაც მოგველის.
უდიდესი ძალისხმევის შედეგად თრგუნავდა ტკივილსა და ფიზიკურ დისკომფორტს და სრულიად კონცენტრირდებოდა ამ წიგნზე სამუშაოდ.
დიდი იყო მისი სიხარული, როცა ხელში ჩაუვარდა 1961 წელს ამერიკაში გარდაცვლილი თავისი მეგობრის, ერენფრიდ პფაიფერის, ძნელად გასარჩევი ხელნაწერი. ამ მანუსკრიპტში პფაიფერი საკუთარ ცხოვრებას აღწერდა. საწოლს მიჯაჭვული ლივეხუდი კითხულობდა პფაიფერის შინაგანი ბრძოლის, შტაინერთან მისი შეხვედრის და ანთროპოსოფიის განვითარებაზე მისი წუხილის აღწერას. პფაიფერის ეს მოსაზრებები მაშინვე სტიმულად და მხარდაჭერად იქცა იმ საქმისთვის, რომელიც ლივეხუდს თავად ჯერაც გასაკეთებელი ჰქონდა.
აქ თავისი ცხოვრების უკანასკნელ წელს, ბერნარდ ლივეხუდი საგნების ზედაპირის მიღმაც იხედებოდა, არჩევდა არსებითს არაარსებითისგან, ადამიანის ნაკლს ბრძენი უფლისწულის თანაგრძნობით უდგებოდა და თავიდან ირიდებდა ცხოვრების მრავალ გამოწვევათა მახეში მოხვედრას. განსაკუთრებით, ბოლო კვირებში - ასე გამოიყურებოდა ეს ჩემთვის - საკუთარ ბიოგრაფიაზე მაღლა დადგა. ის უკვე აღარ ლაპარაკობდა თავის ინსტიტუტებზე, ზონეჰაუსზე, NPI-ზე და თავისუფალ უნივერსიტეტზე - სამ ყველაზე ცნობილ დაწესებულებაზე, რომლებიც მან დააარსა (მთარგმნელის შენიშვნა: ზონეჰაუსი (Zonnehuis) გახლავთ სკოლა სპეციალურ საჭიროებათა მქონე ბავშვებისათვის, NPI(Netherlands Pedagogical Institute) არის ორგანიზაციის განვითარების, მენეჯმენტის საკონსულტაციო ორგანიზაცია, თავისუფალი კოლეჯი (Vrije Hogeschool) კი ერთწლიანი კოლეჯი, რომელიც ახალგაზრდებს ეხმარება შინაგანი და პროფესიული განვითარების გზაზე ორიენტირებაში). აღარც თავის წიგნებზე ლაპარაკობდა, აღარც ნიდერლანდებში ანთროპოსოფიული საზოგადოების თავმჯდომარეობაზე, აღარც წარმატებასა და მარცხზე (რომელიც ასევე არაერთი ჰქონდა). თავისებურად, მან თავისი ცხოვრება კიდევ ერთხელ, საბოლოოდ შეაჯამა და მის შინაარსს შთამბეჭდავ სურათებად მოუყარა თავი, რაც შემდეგ მარტივ სიტყვებად გარდაქმნა.
ამ წიგნის შინაარსის გასაგებად აუცილებელია ცოტა რამ იმ სერიოზულობაზეც ითქვას, რომლითაც ლივეხუდი ლაპარაკობდა. მისი ერთ-ერთი შთამბეჭდავი თვისება ყოველთვის იყო რეალიზმი, რომლითაც სამყაროსა და ანთროპოსოფიული მოძრაობის განვითარებას აკვირდებოდა. მასავით ცოტა თუ ხედავდა, რომ შემდეგი წლები გადამწყვეტი მნიშვნელობის იქნებოდა.
მასთან პირადი შეხვედრისას ყოველთვის გრჩებოდა განცდა, რომ შენი საკუთარი ცხოვრების გზა, მთელი თავისი ჯიუტი პრობლემებით, რაღაც უფრო დიდის, მთლიანის ნაწილი იყო. სხვებს ყოველთვის აქეზებდა საკუთარი შესაძლებლობების ზღვრისათვის გადაებიჯებინათ, საკუთარ თავზე ამაღლებულიყვნენ. ეს წიგნი რეალურად იმავე გზავნილს ატარებს: ნუ განიხილავ შენს საჭიროებებსა და წარმატებებს მხოლოდ პიროვნული ბუნებიდან გამომდინარე, ეცადე, შეხედო მათ, როგორც რაღაც უნივერსალურად ადამიანურის გამოხატულებას. მაშინ შეიძლება მოხდეს ის, რისი იმედიც, ცნობიერად თუ არაცნობიერად, ბევრ ადამიანს აქვს საკუთარი ცხოვრების გზაზე, პირადულისა და უნივერსალურად ადამიანურის გზაჯვარედინზე, კერძოდ, პირადული მოტივების უნივერსალურ ადამიანურ მოტივებად გარდასახვა. ამ კუთხით, „სამშვინველის ხსნაზე“ შეიძლება განვიხილოთ როგორც გამამხნევებელი წიგნი, რომელიც თითოეულ მკითხველს ინდივიდუალურად მიმართავს.
თუმცა, ეს წიგნი არა მხოლოდ ინდივიდის პირად ბედისწერაზეა, არამედ მთლიანად ანთროპოსოფიულ მოძრაობაზე. ამ თემაზე შეგვიძლია მოსალოდნელი სახიფათო დრამის შესახებ ვილაპარაკოთ: თუ ანთროპოსოფიული მოძრაობა საკუთარ ბედისწერას არ მოიყვანს წესრიგში - მთელი თავისი შიდა უთანხმოებით - სამყაროს ბედისწერასთან თავის კავშირს დაკარგავს.
ანთროპოსოფიული მოძრაობის ისტორიაში ასეთი სიტუაცია ერთხელ უკვე იდგა, 30-იან წლებში, სწორედ იმ დროის პარალელურად,
ჩუქება
