ავღანეთის სინდრომი

600 წლის წინ, იაპონიის ქალაქ კიოტოში, უცნობმა გენიოსმა ერთ–ერთ ბუდისტურ ტაძარში სილით მოფენილ სივრცე–ოთხკუთხედში (25X10–ზე) 16 სხვადასხვა ფორმის ნაცრისფერი ქვა მოათავსა. სილა პაწაწა ფოცხით დავარცხნილივით გამოიყურებოდა და აღელვებულ ზღვას წააგავდა. იქ მყოფნი, მედიტაციის ადგილამდე, ფეხშიშველნი, ფიცარნაგით გადადიოდნენ. ყვითელი სილა, 16 რუხი ფერის ქვა და შავი ფიცარნაგი საოცარ გარემოს ქმნიდა. სივრცე, ერთი მხრიდან ფიცარნაგით, სამი მხრიდან კი ადამიანის სიმაღლის კედლით იყო შემოფარგლული. ბაღი ზღვას ჰგავდა, ქვები–კუნძულებს. სავარაუდოდ, ბაღის შემქმნელი ზებუნებრივი შთაგონების გავლენის ქვეშ იმყოფებოდა. აქ ყოფნისას, არც წარსული, არც მომავალი, არც შენი და არც სხვისი სიცოცხლე ბოლომდე არ შეიგრძნობოდა. ყოველთვის რჩებოდა რაღაც უჩინარი, ადამიანის გონებისთვის მიუღწეველი და შეუმჩნეველი . დანამდვილებით ვერავინ იტყოდა, რა მიზნით იყო შექმნილი ეს სივრცე. მისი სასწაული და საიდუმლო მდგომარეობდა იმაში, რომ ნებისმიერი წერტილიდან, მხოლოდ 15 ქვის დანახვა იყო შესაძლელი, მაშინ, როცა რეალურად იქ 16 ქვა იყო მოთავსებული. სამხედრო ბაზაზე ხელოვნურად აგებულ ამ სისტემას საოცარი მოქმედება ჰქონდა: როგორც კი დევი ქვების თვლას იწყებდა, რამდენიმე წამში, მის თვალწინ წარსული ცოცხლდებოდა. პირველად მსგავსი შეგრძნება საფარას მონასტერში დაეუფლა, როდესაც სიმალიდან მთებს და უფსკრულს გადახედა. დევიმ ვერც კი შენიშნა, როდის ჩამოჯდა მის გვერდით ამერიკელი რობი ვესტვუდი, რომელთან ერთადაც რამდენჯერმე მოუწია ბაზის პერიმეტრის დაცვა და ავღანურ სოფლებში მედიკამენტების და საკვების დარიგება. შემდგომშიც, პატრულირებისას, ერთ ჯგუფში მოხვდნენ და ბუნებრივია, ერთმანეთს დაუახლოვდნენ. ქერათმიანი, ცისფერთვალება რობი დაჯილდოებული იყო იუმორის გრძნობით და მხიარული ხასიათით . მას ბაზაზე იცნობდნენ, როგორც კომპიუტერული ხრიკების ცოდნით გამორჩეულ პიროვნებას, ამიტომაც, ბევრი ფიქრის შემდეგ, დევიმ თავისი საიდუმლო მას გაანდო: შესასწავლად კომპიუტერული დისკი გადასცა. –გაოცებული ვარ ნანახით–ჩუმად თქვა დევის გვერდით ჩამომჯდარმა რობიმ.– რა თქმა უნდა, შემზარავია, როდესაც შვიდი წლის ბიჭუნას ასე სასტიკად უკლავენ საყვარელ ძაღლს, ამ საზიზღეობას კი ფირზე აფიქსირებენ, მაგრამ მე სულ სხვა რამემ გამაოცა. სიმართლე გითხრა, გაოგნებული დავრჩი, მეგონა ჰოლივუდში გადაღებულ ფანტასტიური ჟანრის ფილმს ვუყურებდი-გააგრძელა რობიმ. –გინდ დაიჯერე, გინდ არა,–ხმა აიმაღლა რობიმ–შენს დიკზე ჩაწერილი მასალა კოსმოსიდანაა გადაღებული. –კოსმოსიდან?–განცვიფრდა დევი–მეხუმრები? –ჰო, როგორც “GOOGLE MAP”-ს უყურებ–აუხსნა რობიმ,–კოსმოსიდან დედამიწის ნებისმიერი წერტილის დანახვაა შესაძლებელი. შრიდან ნელ–ნელა უახლოვდები და ხელისგულივით მოჩანს შენი საქართველო, ქალაქი, ქუჩა, ან ჩემი ქალაქი, ეზო... –მიჭირს ამის გაგება, მაგრამ ალბათ ასეა–როგორც იქნა ხმა ამოიღო გაოგნებულმა დევიმ,–20 წლის წინ კომპიუტერის და ინტერნეტის არსებობაზე ვერც კი ვიოცნებებდით. ეს ამბავი ზუსტად მაშინ შემემთხვა. საოცარია, კომპიუტერში ვინ შეიყვანა? სანამ ავღანეთში წამოვიდოდი, რამდენიმე თვით ადრე ჩემს კომპიუტერში აღმოვაჩინე. –მე შიზოიდი კი არ ვარ,–თქვა გაღიზიანებულმა ამერიკელმა,–ვიცი რომ მაშინდელი რუსეთის სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტს და ამერიკის ცენტრალურ დაზვერვას მსგავსი ტექნოლოგიები არ გააჩნდათ. წარმოიდგინე, რა თანხა დაიხარჯებოდა გადაღებისთვის, ანდა, რა დონის სახელმწიფო სტრუქტურების თანხმობა დაჭირდებოდა. ნეტა რისთვის უნდოდათ შენი საწყალი ცხოველის, შენს საკუჭნაოში, ძველ ყუთში მოთავსებული ქაღალდების და გარდასული საუკუნის დროინდელი პარიკიანი მამაკაცის ფირზე აღბეჭდვა? გეთანხმები, რომ არანაირ ლოგიკას არ ექვემდებარება, მაგრამ ერთი რამ არის ძალზე საინტერესო. რვაწუთიანი კადრებიდან, ორნახევარი წუთი კოდირებულია და თუკი კოდი არსებობს, მაშინ მისი გაშიფვრის შანსიც იარსებებს. მე ვერ ვხვდები კოდის გახსნის პრინციპს–უხალისოდ აღიარა რობიმ. –შენ თუ ვერ ხვდები, აბა მე რაღა უნდა გითხრა, ჩემი კომპიუტერული ცოდნა ძალზე სუსტია. –შენი ცხოვრებიდან რამე მნიშვნელოვანის მოყოლა ხომ არ გსურს ჩემთვის? იქნებ იქიდან რაიმე ინფორმაცია მოვიპოვო, გაიხსენე!–ჩაილაპარაკა რობიმ დევი ხელში შუშის ამპულას უაზროდ თამაშებდა. მან მხრები აიჩეჩა და უპასუხა: –ჩემი ცხოვრებიდან რაიმე მნიშვნელოვანს ვერ ვიხსენებ, გარდა იმისა, რაც შენ იცი, რიგითი მოქალაქის რიგითი ცხოვრება! –რაც გიცნობ, მაგ წამლის შუშას ათამაშებ, კუნთებს ავარჯიშებ? რობის ხუმრობაზე დევის არ გაღიმებია. –ეს ჩემი თილისმაა–გზავნილი წარსულიდან, ყველგან თან დამაქვს, მაგრამ დაწვრილებით, ამის შესახებ, სხვა დროს მოგიყვები. –გზავნილი წარსულიდან?–ჩაფიქრდა რობი,–დისკი წარსულია თუ მომავალი? სულ ამერია ყველაფერი. მე, ინგლისში. ერთი მეგობარი მყავს, ჯიმი კრეისონი– კომპიუტერული ტექნოლოგიების გენიოსი, მსოფილიოში ცნობილი ჰაკერია! –საბანკო ანგარიშების გატეხვით არის ცნობილი?–ეჭვით ჰკითხა დევიმ. –რას ამბობ, ეს მისთვის ტაბუა. ამგვარ კიბერდანაშაულებებში არ არის მხილებული, ფული არ აინტერესებს, სულ ფეხებზე ჰკიდია–უპასუხა რობიმ. –მე ჰაკერობა მხოლოდ ეგ მგონია–გაიღიმა დევიმ. –უცხოპლანეტურ გონს ეძებს. მის ცხოვრებაში, ეს, უმთავრესია. გაოცდები, რამდენ გასაიდუმლოებულ ინფორმაციას ფლობს. ინფორმაციის მოპოვებისთვის NASA–ს და პენტაგონის სერვერებში აღწევს, დაცვის უმაღლეს საფეხურებს ხსნის. ამერიკის სპეც–სამსახურები მის ექსტრადიციას მოითხოვენ, მაგრამ ჯიმის ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო, ბრიტანელები მათ უარით ისტუმრებენ. ასეთ ადამიანს მე არ დავაპატემრებდი,–რობის სიტყვებში მოწიწება გაისმა,–პირიქით, სახელმწიფო საქმიანობას მივანდობდი. ზნეობაც პროფესიონალიზმზე არანაკლები აქვს. პოლიციის „კ“ განყოფილებას ინფორმაციას აწვდის. –„კ“ განყოფილება რას ნიშნავს?–დაინტერესდა დევი.