თავი 17 კორპორაციები
ამ თავში განხილული საკითხები:
თანამედროვე კორპორაცია
საზოგადოებასთან ურთიერთობის როლი
მედიასთან ურთიერთობა მომხმარებელთან ურთიერთობა
როგორ მოვიცვათ მრავალფეროვანი ბაზარი მომხმარებელთა
მასობრივი საპროტესტო მოძრაობა მომხმარებელთა ბოიკოტი
თანამშრომლებთან ურთიერთობა
შემცირება და გარე წყაროების გამოყენება
უმცირესობები თანამშრომელთა შორის
ინვესტორებთან ურთიერთობა მარკეტინგული კომუნიკაცია
პროდუქციის პოპულარიზაცია სარეკლამო
ქველმოქმედება კორპორაციული სპონსორობა
გარემოსდაცვითი თანამშრომლობა
კორპორაციული ფილანთროპია
თანამედროვე კორპორაცია
დღეს გიგანტური კორპორაციები მთელ მსოფლიოს არიან მოდებული თავიანთი საწარმოებითა და მომხმარებლებით. საერთაშორისო კონგლომერატები აკონტროლებენ შვილობილ კომპანიებს, რომლებიც ერთი და იმავე კორპორაციული ნიშნით, ერთი შეხედვით, ერთმანეთისგან სრულიად განსხავებულ პროდუქციას აწარმოებენ. ამ კომპანიებს სხვადასხვა დონეზე, სხვადასხვა მთავრობასთან უწევთ ურთიერთობა. მათი საქმიანობა ზემოქმედებს გარემოზე, მათზეა დამოკიდებული ათასო ბით ადამიანის დასაქმება, მათ ზეგავლენა აქვთ მილიონობით ადამიანის ფინანსურ და სოციალურ კეთილდღეობაზე.
ამ კორპორაციების სიდიდე მათ მიუწვდომლობასაც განაპირობებს. კორპორაციებს აქვთ თავიანთი „ სახე “ , რომელსაც პროდუქცია, ლოგო და ბრენდი უქმნის. ეს „ სახე “ , მედიის თუ გარე რეკლამის წყალობით, ყველგან თვალსაჩინოა, აზერბაიჯანით დაწყებული და ზიმბაბვეთი დამთავრებული. მაგრამ საშუალო სტატისტიკური მომხმარებელი ძნელად თუ აღიქვამს მთელი სიგრძე-სიგანით ისეთ ორგანიზაციებს, როგორებიცაა: „ უოლ-მარტი “ (Wal-Mart), რომელიც $312 მილიარდის პროდუქციას ყიდის მსოფლიოს მასშტაბით ან „ მობაილექსონი “ (MobilExxon), რომელიც $371 მილიარდის პროდუქციას ყიდის. ეს გამაოგნებელი ციფრები გაცილებით მეტია, ვიდრე მრავალი ქვეყნის მთლიანი შიდა პროდუქტი (მშპ) ერთად აღებული.
შედეგად საზოგადოება ძირითადად უნდობლად ეკიდება ამ კორპორაციებს მათი ძალაუფლებისა და ზეგავლენის შესაძლებლობების გამო. როდესაც შერთებულ შტატებში ბენზინის ფასი მკვეთრად იმატებს, საზოგადოებას ეჭვი იპყრობს, რომ ნავთობკომპანიებმა მომხმარებლის „ მოწველა “ განიზრახეს. სხვათა შორის, ნავთობკომპანიებს ეს ეჭვი სრულად არასოდეს გაუქარწყლებიათ. დიდ კორპორაციებთან დაკავშირებულ ფინანსურ სკანდალებს და კორპორაციების ხელმძღვანელების ბნელ საქმეებსაც შეაქვს წვლილი საზოგადოების განწყობის ჩამოყალიბებაში
მაგალითად, „ როპერის “ (Roper) გამოკვლევის მიხედვით, ყოველი 10 ამერიკელიდან მხოლოდ სამი (27%) ენდობა აშშ-ს უდიდეს კორპორაციებს. „ გელაპის “ (Gallup) მიხედვით კი, ბიზნესლიდერები და ბირჟის მაკლერები, ნახმარი მანქანების დილერებთან ერთად, ყველაზე ნაკლებად სანდოები არიან ამერიკელების თვალსაზრისით. ამას გარდა, „ გელაპის “ გამოკითხვების მიხედვით, საზოგადოების 82% მიიჩნევს, რომ დიდი კორპორაციების დირექტორები დაუმსახურებელ მილიონებს იღებენ ხელფასად და კორპორაციის სახრებს ფლანგავენ საკუთარი ფუფუნებისათვის. საზოგადოების მოსაზრებას კორპორაციების სიხარბისა და შავბნელი საქმეების შესახებ კიდევ უფრო განამტკიცებს საგაზეთო სტატიები. ასობით სტატია გამოქვეყნდა პოპულარული ბიზნესლიდერის, მართა სტიუარტის წინააღმდეგ გამართული სასამართლო პროცესის თაობაზე. სასამართლომ ის დამნაშავედ ცნო ფედერალური გამოძიებისათვის ცრუ ინფორმაციის მიწოდებაში აქციებით ვაჭრობასთან დაკავშირებით. მის გარდა, სხვა ბიზნესლიდერებზეც – „ ენრონის “ (Enron), „ უორლდკომის “ (WorldCom), „ ადელფიასა “ (Adelphia) და „ ტაიკოს “ (Tyco) აღმასრულებელ დირექტორებზე – ვრცელდებოდა მედიით ინფორმაცია, რომ ისინი ფინანსურ დოკუმენტაციას აყალბებდნენ ანდა ხელს ითბობდნენ კორპორაციის თანხებით. 2007 წლის დასაწყისში რამდენიმე მსხვილი საოჯახო კორპორაციის ხელმძღვანელი ამხილეს თანამდებობრივ დანაშაულში, რამაც საქმიან პრესაში დიდი აჟიოტაჟი გამოიწვია. ერთ-ერთი ბოლო შემთხვევა უკავშირდებოდა სატელევიზიო გიგანტის, „ ქუესტის “ (Quest), ხელმძღვანელს, რომელსაც სხვა მხილებული ხელმძღვანელების მსგავსად, საუკეთესო წლების ციხეში გატარება მოუწევს
საზოგადოებასთან ურთიერთობის როლი
კორპორაციებისა და ზოგადად ბიზნესის შესახებ ნეგატიური ინფორმაციის ტალღამ, რომელიც ზედიზედ რამდენიმე წლის განმავლობაში ვრცელდებოდა, იმის საჭიროება წარმოშვა, რომ ბიზნესს ყველაფერი ეღონა საზოგადოების ნდობისა და კეთილგანწყობის დასაბრუნებლად. შესაბამისად, კორპორაციული სოციალური ვალდებულება (corporate social responsibility/CSR) ახლა კორპორაციების ხელმძღვანელებისა და მათი საზოგადოებასთან ურთიერთობის სპეციალისტის ერთ-ერთი მთავარი პრიორიტეტია, რამდენადაც მათი მოვალეობაა კორპორაციების რეპუტაციის გაუმჯობესება და კეთილი სახელის აღდგენა.
მართლაც, საზოგადოებასთან ურთიერთობის სპეციალისტებმა დაიწყეს სამოქმედო გეგმის შემუშავება ბიზნესისადმი საზოგადოების შებღალული ნდობის აღსადგენად. ცხრამეტი ამერიკული ორგანიზაციის კოალიციამ, მათ შორის „ საზოგადოებასთან ურთიერთობის ფირმების საბჭომ “ (Council of Public Relations Firms), „ ბიზნესკომუნიკატორთა საერთაშორისო ასოციაციამ “ (International Association of Business Communicators) და „ ინვესტორებთან ურთიერთობის ნაციონალურმა ინსტიტუტმა “ (National Investor Relations Institute), 2003 წელს გამოაქვეყნა ე. წ. თეთრი წიგნი – „ ბიზნესისადმი ნდობის აღდგენა: მოქმედების მოდელები “ (Restoring Trust in Business: Models for Action). „ ეს ადამიანები მუდმივად ნდობასთან დაკავშირებულ საკითხებზე მუშაობენ, – ამბობს ჯეიმს მერფი (James Murphy), „ ექსენჩერის “ (Accentur) გლობალური კომუნიკაციის მმართველი დირექტორი და კოალიციის თავმჯდომარე, – შესაბამისად, ეს სწორედ ის ხალხია, ვისაც უნდა მივმართოთ “ . 10-გვერდიანი „ თეთრი წიგნი “
ჩუქება
