I "მხოლოდ მზეს აქვს უფლება, ჰქონდეს ლაქები".
იოჰან ვოლფგანგ გოეთე
ოცდათხუთმეტი წელია, მაკულატურაზე ვმუშაობ, ეს ჩემი Love story-ია. ოცდათხუთმეტი წელია, ვწნეხ ქაღალდის ფურცლებსა და წიგნებს, ოცდათხუთმეტი წელია, სტამბის საღებავით ვარ მოთხვრილი, იმ სამეცნიერო ლექსიკონებს დავემსგავსე, რომლებიც წნეხში გავატარე, ოცდაათიოდე ცენტნერი იქნებოდა, ცოცხალი და მკვდარი წყლით სავსე დოქი ვარ, საკმარისია, ოდნავ დავიხარო და თვით სიბრძნე გადმომდინდება, ჩემდა უნებურად ვარ განათლებული და ისიც კი არ ვიცი, რომელი აზრებია ჩემი, ჩემში დაბადებული და რომელი - ამოკითხული. ამ ოცდათხუთმეტი წლის განმავლობაში საკუთარ თავსა და ჩემ ირგვლივ სამყაროს შევეზარდე, იმიტომ რომ, როცა ვკითხულობ, კი არ ვკითხულობ, არამედ ყოველ ლამაზ წინადადებას ნისკარტში ვიქცევ და კამფეტივით ვწუწნი, დიდხანს ვაგემოვნებ, თითქოს ლიქიორს ვსვამო, ვიდრე ალკოჰოლივით არ შეიწოვება ჩემში ამოკითხული ახალი აზრი და ეს იქამდე გრძელდება, სანამ წაკითხული მხოლოდ ტვინსა და გულს კი არა, ძარღვების გავლით უმცირეს კაპილარებსაც კი არ მიაღწევს. მხოლოდ ერთი თვის განმავლობაში საშუალოდ ოც ცენტნერ მაკულატურას ვატარებ წნეხში, მაგრამ ამ ჩემი დალოცვილი საქმიანობისთვის საჭირო ძალ-ღონის გამოსაძებნად მუშაობის ოცდათხუთმეტი წლის განმავლობაში იმდენი ლუდი დავლიე, რომ დალეული "ლეჟაკით" (ლეჟაკი - ჩეხური სახელწოდება ლაგერის ტიპის ლუდისათვის) ორმოცდაათმეტრიან აუზს ან სააღდგომო კობრების (ჩეხური ტრადიციის მიხედვით საშობაო სუფრა წარმოუდგენელია შემწვარი კობრის გარეშე, ამიტომ წინასაშობაო დღეებში ყველგან წყლით სავსე კასრებში გაშვებული ცოცხალი კობრები იყიდება) გასაყიდ უთვალავ კასრს ავავსებდი. ერთი სიტყვით, ჩემდა უნებურად დავბრძენდი და იმ დასკვნამდე მივდივარ, რომ ჩემი ტვინი სხვა არაფერია, თუ არა ჰიდრავლიკური წნეხით დაწნეხილი აზრები, იდეების დასტა, კონკიას კაკალია ჩემი თმადამწვარი თავი და ვიცი, რომ დღევანდელზე უფრო ლამაზი იყო ის ხანა, როცა მთელი აზრები ადამიანების მეხსიერებაში იყო ჩაწერილი. მაშინ ვინმეს წიგნების განადგურება რომ მოენდომებინა, წნეხში ადამიანის თავების გატარება მოუწევდა, მაგრამ არც ეს უშველიდა საქმეს, რადგან ჭეშმარიტების შემცველი აზრები გარედან მოდის, ჩვენ გვერდით არსებობს ისე, როგორც ჯამში ჩაყრილი ატრია არსებობს, ამიტომ არის, რომ მთელი მსოფლიოს კონიაშები (კონიაში (Konia š ) - XVII საუკუნის დასაწყისში მოღვაწე ჩეხი იეზუიტი ფანატიკოსი, ავტორი ასაკრძალი წიგნების ცნობილი ჩამონათვალისა სახელწოდებით "მწვალებლობის გამოაშკარავების გასაღები") ტყუილად წვავენ წიგნებს და თუ წიგნებში რამე ჭეშმარიტება წერია, მათი წვისას მხოლოდ ჩუმი სიცილი ისმის, რადგან რიგიანი წიგნი სადღაც სხვაგან და გარეთ იყურება. ერთხელ შეკრების, გამრავლებისა და ფესვის ამოღების მცოდნე მოწყობილობა ვიყიდე, დაახლოებით საფულის ზომის იყო და როცა გამბედაობა მოვიკრიბე და სახრახნისით უკანა კედელი ავატეხე, სიხარულით შევკრთი, რადგან კალკულატორში მხოლოდ ერთი პატარა ბარათი დამხვდა, რომელიც სიდიდით საფოსტო მარკას არ აღემატებოდა და წიგნის ათიოდე ფურცელზე სქელიც არ იქნებოდა და იქ მეტი არაფერი იყო, გარდა ჰაერისა, მათემატიკური ვარიაციებით დამუხტული ჰაერისა. როდესაც კარგ წიგნში ვიყურები და თან დაბეჭდილი სიტყვებისგან ვთავისუფლდები, სხვა არაფერი რჩება, გარდა არამატერიალური აზრებისა, რომლებიც ჰაერში დაფრინავენ, ჰაერს ეყრდნობიან, ჰაერით იკვებებიან და ჰაერს უბრუნდებიან, რადგან ბოლოს და ბოლოს ყველაფერი ხომ ჰაერია, თან არსებობს, თან არა, როგორც წმინდა ზიარებისას სისხლი. ოცდათხუთმეტი წელია, ქაღალდსა და ძველ წიგნებს გროვებად ვკრავ და ვცხოვრობ ქვეყანაში, რომელშიც ბოლო თხუთმეტმა თაობამ წერა-კითხვა იცის, ვცხოვრობ ყოფილ სამეფოში, რომელსაც ჩვევად და დაუოკებელ სწრაფვად ექცა სხვადასხვა აზრებისა და ამბების დიდი მოთმინებით ტვინში ჩაწნეხა, რასაც აღუწერელი სიხარული და კიდევ უფრო დიდი მწუხარება მოაქვს, ვცხოვრობ იმ ადამიანებს შორის, რომლებიც მზად არიან, ერთ შეკვრა დაწნეხილ აზრებს სიცოცხლე შესწირონ. ახლა კი ეს ყველაფერი ჩემ შიგნით მეორდება, ოცდათხუთმეტი წელია, წნეხის წითელ და მწვანე ღილაკებს ვაჭერ თითს და მთელი ამ ოცდათხუთმეტი წლის განმავლობაში ტოლჩებით ვსვამ ლუდს და არა დასათრობად - ლოთების ჯოჯოხეთივით მეშინია, არამედ იმისთვის ვსვამ, რომ უკეთ შევაღწიო წაკითხულის გულში, იმიტომ რომ იმას, რასაც ვკითხულობ, არც გასართობად ვკითხულობ, არც დროის გასაყვანად და ცხადია, არც დასაძინებლად. მე, რომელიც ვცხოვრობ ქვეყანაში, სადაც ბოლო თხუთმეტმა თაობამ წერა-კითხვა იცის, იმისთვის ვკითხულობ, რომ კითხვისგან აღარასდროს დამეძინოს, რომ კითხვისგან ციებ-ცხელება დამემართოს, რადგან ჰეგელის იმ აზრს ვიზიარებ, რომ დახვეწილი ადამიანი ოდნავ არისტოკრატია და დამნაშავე - ოდნავ მკვლელი. მწერალი რომ ვიყო, ადამიანის უდიდესი ბედნიერებისა და უდიდესი უბედურების შესახებ წიგნს დავწერდი. წიგნებითა და წიგნებიდან ვისწავლე, რომ ზეცა სულაც არ არის ჰუმანური და რომ ადამიანი, რომელიც ასე ფიქრობს, არც თვითონ არის ჰუმანური, იმიტომ კი არა, რომ არ უნდა,