ორიოდე სიტყვა ამ წიგნის 50-ე გამოცემასთან დაკავშირებით
პიტერ დრაკერის ათი გაკვეთილი
თუ მართვის თაობაზე ერთი რომელიმე წიგნის წაკითხვა დაგჭირდათ, არჩევანი უთუოდ პიტერ დრაკერის ამ უპირობოდ კლასიკურ ნაშრომზე, „შედეგიან მართვაზე“, უნდა გააკეთოთ. თან მნიშვნელობა არა აქვს თქვენი ორგანიზაციის არც გაქანებას და არც იმას, პირადად უდგახართ მას სათავეში თუ არა. ნებისმიერი, ვინც საქმის სწორად კეთებაზეა პასუხისმგებელი - ნებისმიერი, ვინც ცდილობს, მწირი არჩევანიდანაც კი საუკეთესო შედეგი მიიღოს - თავისთავად მართვის სადავეს იღებს ხელში.
ჩვენგან ყველაზე შედეგიანებისთვისაც კი სამოქმედო დროის ოდენობა იგივეა, რაც ყველა დანარჩენისთვის, მაგრამ ისინი ამ დროს უკეთესად, ხშირად ბევრად უკეთესადაც იყენებენ, ბუნებითად მათზე აშკარად ნიჭიერ ხალხთან შედარებითაც კი. როგორც დრაკერი წიგნის დასაწყისშივე ამბობს, გამორჩეულად იშვიათი, ცინცხალი გონებით დაჯილდოებული ადამიანები ხშირად სათანადო შედეგს ვერც იღებენ და თუ ეს მართებულია გამორჩეულად გონიერებთან დაკავშირებით, მაშინ ჩვენ, დანარჩენებს, რაღა იმედი გვრჩება? არადა, სინამდვილეში არსებობს რაღაც, იმედზე კიდევ უკეთესი, კერძოდ, დრაკერის, ასე ვთქვათ, სახელმძღვანელო გაკვეთილები.
ეს წიგნი პირველად დაახლოებით ოცდაათი წლისამ წავიკითხე და მან მართლაც წარუშლელი შთაბეჭდილება მოახდინა ჩემზე. ხოლო როცა ტექსტს ხელახლა მივუბრუნდი, აღმოჩნდა, რომ იქ ამოკითხული ბრძანებებივით ჩამბეჭდოდა სამარადისოდ. დრაკერის მიერ მოხმობილი მაგალითებიცა და მისი ენაც შეიძლება ცოტათი მოძველდა, მაგრამ არსობრივად წიგნი დროს არ ემორჩილება - მუდამ თანამედროვე რჩება და დღესაც ისევე სასარგებლოა, როგორც დაწერისას, ანუ ორმოცდაათზე მეტი წლის წინ. ახლა კი მინდა, პიტერ დრაკერისა და მისი წიგნისგან შეთვისებული 10 გაკვეთილი გაგიზიაროთ, როგორც მართვის თაობაზე ყველა დროის უდიდესი მოაზროვნის მემკვიდრეობის ერთგვარი გასაღები.
1. უპირველეს ყოვლისა, მართეთ საკუთარი თავი
„სათანადოდაა დამტკიცებული, რომ ხშირად ადამიანს არ შეუძლია სხვების მართვა, - წერს დრაკერი, - მაგრამ მას მუდამ შესწევს საკუთარი თავის მართვის უნარი“. მართლაც, რანაირად უნდა ივარაუდო, რომ სხვები საუკეთესოდ გაართმევენ ამა თუ იმ საქმეს თავს, თუკი ჯერ საკუთარი თავისაგან არ მოელი იმავეს? დრაკერი ორგანიზებული მოქმედების ასეთ წესს გვთავაზობს: წინამძღოლისა და მისი გუნდის წევრთა მოქმედების ურთიერთშეფარდება უცვლელ სიდიდედ რჩება; შესაბამისად, თუ გსურთ, აამაღლოთ ირგვლივ მყოფთა მოქმედების საშუალო მაჩვენებელი, ჯერ საკუთარი მოქმედება უნდა გააუმჯობესოთ.
2. აკეთეთ თქვენი საქმე
დრაკერის კიდევ ერთი ანგარიშგასაწევი მოსაზრება ისაა, რომ ადამიანები უმეტეს შემთხვევაში ბევრი საქმისთვის გამოუსადეგარი ვართ ხოლმე. ოღონდ უმთავრესი მიზანი ის კი არ არის, სხვადასხვა საქმეს მივედ-მოვედოთ, არამედ გავერკვეთ, მაინც რის კეთება შეგვიძლია შედარებით კარგად. ამის გარკვევას კი თავისთავად მივყავართ დასკვნასთან: თითოეული ჩვენგანის უპირველესი პასუხისმგებლობაა, გაერკვეს, რა შეუძლია ყველაზე კარგად, რა ეხერხება, რისთვისაა მოწოდებული, შემდეგ კი ცხოვრება და საქმიანობა სწორი მიმართულებით წარმართოს. „მთელი ყურადღების სისუსტისკენ მიმართვა არა მარტო სისულელე, არამედ უპასუხისმგებლობაცაა“ - გვაფრთხილებს დრაკერი. მაგრამ დრაკერისავე მოწოდება „დავეყრდნოთ საკუთარ სიძლიერეს“ ნიშნავს თუ არა იმას, არასოდეს შევებრძოლოთ საკუთარ (ანდა სხვების) ნაკლოვანებებს? დიახ და არა. ეს ნიშნავს, რომ თუ მარათონელ მორბენლად ხართ შექმნილი, ფეხბურთის გუნდში არაფერი გესაქმებათ. ამავე დროს, არამც და არამც არ უნდა აარიდოთ თვალი იმ სისუსტეებს, რომლებიც უშუალოდ უშლის ხელს თქვენი ძლიერი მხარეების სრულად გამოვლენას. სპორტული ცხოვრების მიწურულს მაიკლ ჯორდანს აღარ შეეძლო უწინდებურად მაღლა ახტომა თუ ძველებური ძალით ბურთის კალათში ჩატენა, ამიტომ ის უნარი გაიუმჯობესა და გაიძლიერა, რომლითაც ადრე არ გამოირჩეოდა, კერძოდ, შეფარული მტყორცნელის, ანუ თავისი სუსტი მხარე კიდევ ერთ სიძლიერედ აქცია. ცხადია, ის უნდა აკეთო, რისთვისაც ხარ მოწოდებული, მაგრამ არც ერთ დონეზე გაჩერება ივარგებს - სრულყოფა მუდამ საჭიროა. სისუსტეც უნდა დაძლიო, ოღონდ ახალი ძალის გამონახვის ხარჯზე.
3. შრომაში ბოლომდე დაიხარჯეთ და სხვებსაც მიეცით ამის საშუალება
თუ ამქვეყნად ამა თუ იმ სახის სასარგებლო ხელსაწყოდ ხართ მოვლენილი, მაშინ რა გზით მოიტანდით ყველაზე მეტ სარგებელს? ზოგიერთი ადამიანი ღამით მუშაობს უკეთესად, სხვა - პირიქით, ადრიან დილით. ზოგი სიახლეს კითხვით უკეთ ითვისებს, ზოგს საამისოდ მოსმენა ურჩევნია. ზოგს საქმის მომთავრება ერთი ამოსუნთქვით ეადვილება, მავანი კი გასაკეთებელს ულუფებად ანაწილებს მთელ სამუშაო დღეზე. ზოგიერთები დაგეგმვაში უკეთ ავლენენ თავს, ზოგიერთები - დაგეგმილის ხორცშესხმაში. ვიღაცას მეტი დასვენება სჭირდება, ვიღაცას ერთი სული აქვს, შვებულების ბოლო დღე როდის გავა. ერთნი გუნდურ საქმიანობას ანიჭებენ უპირატესობას, სხვებს კი მარტო მუშაობით უფრო მეტი სარგებელი მოაქვთ. დრაკერის აზრით, ჩვენი საქმიანობის თავისებურება ისევეა იმთავითვე განპირობებული, როგორც, ვთქვათ, ჩვენივე ცაციობა. მაგალითად, პირადად მე ადრევე მივხვდი, რომ დილით ბევრად უფრო უკეთესად და ნაყოფიერად ვმუშაობ, ვიდრე ნაშუადღეს და სწორედ დრაკერმა მომცა საიმისოდ აუცილებელი თავდაჯერება, რომ შესაბამისად განმესაზღვრა ჩემი სამუშაო განრიგი. მართლაც, სხვა ვინ მიხვდება უკეთესად, როდის ვასრულებ
ჩუქება
