I "როს ადამიანი დაავადდეს, მისი ეზოს მცენარეებმა განკურნოს"
ხალხური
მზე ამოიწვერა, ბრდღვიალა, მეწამულისფერი დისკო რხევით ამოაცურა ცის კაბადონზე.
მტკვრის ულამაზესი ხეობა ვერცხლისფრად ელვარებდა, კამკამებდა მდინარის ზედაპირიც. გეგონებოდა წყლის ვერცხლურას მიწის ზედაპირი მოეზარნიშებინა, მოევარაყებინა უმშვენიერესი ნაყშებით.
აქა - იქ ამოყრილი მწვანე ხეები და წყალზე ჩაკიდული მცენარეების უნაზესი კონტურები ნისლში იკარგებოდა.
სერიდან დაბლა გაშლილი ეს ხეობა შეუდარებელი სანახავი იყო.
თენდებოდა...
ბავშვები მაღვიძარას წკარუნმა გააღვიძა.
ფანჯარაში გაიხედეს, ერთმანეთს ნიშანი მისცეს,
გავიღვიძეთო, სწრაფად მოწესრიგდნენ და გარეთ სუფთა ჰაერზე გამოვიდნენ.
შეუდგნენ აღმართს. აიარეს ბილიკი, ჩაუარეს მეტყევის ლამაზ სახლს და ტყეში შევიდნენ.
ფიჭვის წიწვებსა და აქა - იქ მიმობნეულ გირჩებს ფეხქვეშ ტკაცუნი გაჰქონდა.
ჟანგბადით სავსე იყო ტყე. ბავშვები ღრმად სუნთქავდნენ სუფთა ჰაერს და ბედნიერები ერთმანეთს შესცქეროდნენ.
კუნტრუშით განაგრძეს გზა.
- ვინ გაასწრებს, ვინ გაასწრებსო! - გაიძახოდნენ, უნდოდათ პირველები თვითონ ყოფილიყვნენ, ვინც ამ მშვენიერებას ეზიარებოდა.
უცებ, თითქოსტყისფარდაგაიხსნაო, საოცარისილამაზე გადაიშალა მათ თვალწინ.ეგონათ დედამიწაზე რაც ყვავილი იყო, ყველას აქ მოეყარა თავი.
ბავშვები მოჯადოებულებივით იდგნენ და შესცქეროდნენ ფარდის მიღმა გაშლილ საოცრებას. გულებს ბაგაბუგი გაჰქონდა.
- რა ლამაზი ყვავილებია!!!
- რამდენია!!! - აღტაცებით იძახდნენ ბავშვები.
- მე სურდოს მკურნალი ვარ, - ჩაიჩურჩულა ერთმა
მცენარემ.
- მე კი თავის ტკივილს ვუხდები! - ჩაილაპარაკა მეორემ. - მე კრაზანა ვარ, - კბენია მწერიარ გეგონოთ, ბალახი ვარ, სამკურნალო ბალახი, ამაყად თქვა კრაზანამ. - უჩემოდ თითქმის არცერთ წამალს არ ამზადებენ. იცით, რამდენ დაავადებას ვარჩენ? ჰო,მოამზადეთუბის წიგნაკი და ჩაიწერეთ, თუ წერა იცით. მე მგონი უკვე სკოლაში დადიხართ დათუ ყოჩაღები ბრძანდებით, მოახერხებთ კიდეც. ჩქარა,ჩქარა თორემ შემდეგ ფიქრებს მივეცემი და ჩემგან ვერაფერს გაიგებთ.
პატარებმა სასწრაფოდ მოიმარჯვეს კალამი და კრაზანას ნათქვამი გულდასმით ჩაიწერეს.
- იცით, ჩემო პატარებო, მე ჩემს მეგობრებთან ერთად რამდენი სიკეთის გაკეთება შემიძლია? სიმართლე გითხრათ, მეგობრებთან ერთად უფრო ძლიერი ვარ და ბევრ ავადმყოფობას ვამარცხებ, - თქვა კრაზანამ და კიდევ ჩააწერინა რეცეპტი ბავშვებს.
- არ დაგავიწყდეთ, მხოლოდ მზიან ამინდში უნდა მოკრიფოთ ჩემი ყვავილები და ჩრდილში გაახმოთ! არ დაგავიწყდეთ, ყველაფერს თავისი წესი აქვს! - ბრძნულად ჩაილაპარაკა მან.
ბავშვებმა მადლობა გადაუხადეს ოქროსფერყვავილებიან კრაზანას და გზაგანაგრძეს. უნდოდათ ეპოვათ ვარდკაჭაჭა.
- ნეტავ რატომ ჰქვია ვარდკაჭკაჭა? - ალბათ, ვარდიც არის დაკაჭკაჭივით ჭიკჭიკებს, - თქვა ბრძნულად ბაიამ.
ყველამ გულიანად გაიცინა, ბაია კი სირცხვილისაგან გაწითლდა, მიხვდა, რაღაც სისულელე ვთქვიო.
- აი, ნახეთ, ნახეთ ეს არის ვარდკაჭაჭა, - წამოიძახა ნიკოლოზმა, ნამდვილად ვიცი, ნამდვილად.
ვარდკაჭაჭა კი სულაც არ გავდა ვარდს, ის გვირილას უფრო წააგავდა, ცისფერ გვირილას, რომელსაც საოცრად სიფრიფანა ფურცლები ჰქონდა პაწაწინა გვირგვინის ირგვლივ.
სიომ დაუბერა, მცენარეშეირხა და ალაპარაკდა:
- ვიდრე მზე არ ჩასულა, მოკრიფეთ ჩემი ყვავილები, თორემ საღამოს გავქრები და გაგიჭირდებათ ჩემი ცნობა. ფრთხილად, ფრთხილად, არ მატკინოთ, უებარი წამალი ვარ, ჩრდილში დამდეთ, მშრალ ადგილას და ისე გამაშრეთ! იცით რამდენ რამეს ვუხდები?
ბავშვებმა ფრთხილად დაკრიფეს ვარდკაჭაჭა, რომელიც
სულაც არ გავდა ვარდს და რაღა თქმა უნდა არც კაჭკაჭს, გულდასმით ჩაიწერეს მის მიერ შემოთავაზებული რეცეპტი, მადლობა გადაუხადეს კეთილ მცენარეს და გზა განაგრძეს.
- ვაი, ვაი, როგორ მიკბინა რაღაცამ! წამოიძახა ნიამ, რომელიც ფეხზე ხელებს გამალებით ისვამდა და იძახდა:
- რა საძაგელი მცენარეა, როგორ გამამწარა!
ნიას თვალებიდან ცრემლები ცვიოდა.
- ნუ ტირი! - დააწყნარა ბაიამ. ეს ხომ ჭინჭარია, სამკურნალო ბალახი, ცოტა ხანს გეტკინება და გაგივლის, სამაგიეროდ, რევმატიზმს უხდება. როცა ფეხები სტკივათ, ამ მცენარით კურნავენ.
ჭინჭარი გაბუტული იყო თავისთვის.
- საძაგელიო! - ეს სიტყვა ხომ მისი მისამართით თქვეს. - ამოდენა გოგონა ხარ და არუნდა იცოდე, რომ ჭინჭარი ვარ და ვისუსხები. უნდა მომერიდო, თუ არგინდაგამწარდე! - მინდოდა რაღაც მესწავლებინა თქვენთვის, მაგრამ გაგებუტეთ.
- საძაგელიო? - ეს ჩემზე თქვით?ჰოდა იყავით მასე! არაფერსაც არ გასწავლით, - თქვა გაბრაზებულმა ჭინჭარმა. მეგობრის მაგივრად ბაიამ ბოდიში მოუხადა სუსხია მცენარეს. - აპატიეთ, უცოდინრობით მოუვიდაო.
ჭინჭარი მოლბა და ბავშვებს უთხრა:
- მიწა ნერწყვით დაალბეთ, მოზილეთ, დასუსხულ ადგილზე დაადეთ და მალე გაუვლის!
ბავშვები ისე მოიქცნენ, როგორც ჭინჭარმა დაარიგა. ჰოი, საოცრებავ, ნიას ფეხი მალე დაუცხრა და ტკივილმაც გაუარა.
პატარებმა მადლობა გადაუხადეს სუსხიან მცენარეს და ფერდობს აუყვნენ. უცებ ბაიას დააცემინა.
- მგონი რაღაცამ ალერგია მომცა, თვალებიდან