ნაწილი I -
„ლეონოვი“ -
თავი 1 -
შეხვედრა ფოკუსში
მეტრულ ეპოქაშიც კი ტელესკოპს ათასფუტიანად, და არა სამასმეტრიანად, მოიხსენიებდნენ. მთების შუაგულში მოთავსებული თეფში უკვე სანახევროდ დაჩრდილულიყო, რადგან ტროპიკული მზე ჰორიზონტზე სწრაფად ეშვებოდა. მაგრამ ანტენის სამკუთხა მიმღები ბლოკი, რომელიც ცენტრიდან შედარებით მაღლა იყო, კვლავ ციალებდა ჩამავალი მზის სხივებში. შორს, დაბლა, ლითონის კონსტრუქციების, მზიდი სადენებისა და ტალღგამტართა ლაბირინთში ორი ადამიანის ფიგურა მოჩანდა.
– დრო მოვიდა, – დოქტორი დიმიტრი მოისევიჩი ძველ მეგობარს, ჰეივუდ ფლოიდს, მიუბრუნდა, – რომ ვისაუბროთ ბევრ რამეზე: ფეხსაცმელებზე, კოსმოსურ ხომალდებზე, ცვილის ლუქზე, მაგრამ უმეტესად მონოლითსა და გაუმართავ კომპიუტერებზე.
– აჰა, აი, თურმე რატომ გამომიყვანე კონფერენციიდან, თუმცა კარლის მოხსენება SETI-ს შესახებ უკვე იმდენჯერ მოვისმინე, რომ თავადაც შევძლებდი სიტყვით გამოსვლას. თან აქედან ხედი მართლაც არაჩვეულებრივია. რამდენჯერ ჩამოვედი არესიბოში(არესიბო – დედამიწის უდიდესი ობსერვატორია. მდებარეობს პუერტო-რიკოში, ქალაქ არესიბოს სიახლოვეს (აქ და ყველგან შენიშვნები ეკუთვნის მთარგმნელს, თუ სხვანაირად არაა მითითებული).), მაგრამ ვერა და ვერ მოვახერხე ანტენამდე ამოღწევა, იცი ეს...
– სირცხვილი შენ. მე აქ სამჯერ ვარ ნამყოფი. წარმოგიდგენია, მთელ სამყაროს ვუსმენთ, აი, ჩვენ კი – არც არავინ. ასე რომ, მოდი, შენს პრობლემაზე დავილაპარაკოთ.
– რა პრობლემაზე?
– დავიწყოთ იქიდან, თუ რატომ გადადექი ასტრონავტიკის ეროვნული საბჭოს თავმჯდომარეობიდან?
– არ გადავმდგარვარ. ჰავაის უნივერსიტეტი ბევრად უკეთ იხდის.
– კარგი. არ გადამდგარხარ. დაასწარი უბრალოდ. ვუდი, ამდენი წლის შემდეგ ვერ გამასულელებ. არც კი სცადო. უკან დაბრუნება რომ შემოგთავაზონ, რა, წინააღმდეგობას გაუწევ?
– ჰო, კარგი, კარგი, ბებერო კაზაკო. მაინც რისი გაგება გსურს?
– უპირველეს ყოვლისა, იმ ანგარიშში, ამდენი ხნის გაჯანჯვლის შემდეგ რომ წარმოადგინეთ, ბევრი ცარიელი ადგილია. ახლა კი ვდგავართ იმ სასაცილო და არაკანონიერი საიდუმლოების წინაშე, რომელშიც შენმა ხალხმა ტიხოს მონოლითის აღმოჩენა შეჩურთა.
– ეს ჩემი იდეა არ ყოფილა.
– მიხარია ამის მოსმენა. ის კი არადა, მჯერა კიდეც. ძალიან ვაფასებთ იმ ფაქტს, რომ ახლა უკვე ყველას აძლევთ შესაძლებლობას, ეს რაღაცა გამოიკვლიონ. პირველ რიგში სწორედ ასე უნდა მოქცეულიყავით. ეს ყველაფერი გაცილებით უკეთესს გახდის...
მძიმე დუმილი ჩამოწვა. ორივე მამაკაცის ფიქრი დასტრიალებდა მთვარეზე ნაპოვნ შავ საიდუმლოებას, რომელიც თითქოს დამცინავად იგერიებდა ადამიანების მიერ მისი ამოცნობის ყოველგვარ მცდელობას. შემდეგ რუსმა მეცნიერმა გააგრძელა:
– სულერთია, რაც უნდა იყოს ტიხოს მონოლითი, ბევრად უფრო მნიშვნელოვანი რამ ხდება იუპიტერზე. ბოლოს და ბოლოს, მონოლითი ხომ სწორედ იქ აგზავნის სიგნალს და სწორედ იქ დაიღუპა შენი ხალხი. ვწუხვარ... მათ შორის ერთადერთი იყო ფრენკ პული, რომელსაც პირადად ვიცნობდი. ოთხმოცდათვრამეტში ასოციაციის(საერთაშორისო ასტრონომიული კავშირი.) საერთაშორისო კონგრესზე შევხვდით. კარგი ადამიანი ჩანდა.
– მადლობა. ყველა ძალიან კარგი იყო. როგორ მინდა, ვიცოდე, რა მოუვიდათ.
– რაც უნდა მომხდარიყო, მოგიწევს აღიარო, რომ ეს ახლა მთელ კაცობრიობას ეხება და მხოლოდ შეერთებული შტატების საქმე არაა. აღარ შეგიძლია, შენი ცოდნა მარტო ეროვნული ინტერესისთვის გამოიყენო.
– დიმიტრი, შესანიშნავად იცი, რომ ჩვენ ადგილზე თქვენც იმავეს იზამდით და დახმარებაც დაგჭირდებოდათ.
– აბსოლუტურად მართალი ხარ. მაგრამ ეს უკვე ძველი ამბავია, მთავარია, თქვენი ადმინისტრაცია, რომელიც მთელ ამ ქაოსზეა პასუხისმგებელი, შეიცვალა. ახალი პრეზიდენტი, იმედია, ბევრად უფრო ბრძენი იქნება.
– ალბათ. გაქვს რაიმე შემოთავაზება? გინდ ოფიციალური, გინდ შინაურული?
– სავსებით შინაურული ამ დროისთვის. გაიძვერა პოლიტიკოსები მოსამზადებელ მოლაპარაკებებს რომ უწოდებენ, რაღაც ამის მსგავსი. თუ ვინმეს რამე აინტერესებს, თავს ვიკატუნებ და არაფერს ვეუბნები.
– სწორია, ჭკვიანურია. შემდეგ?
– კარგი, აი, როგორი სიტუაციაა. საკმაოდ კარგად მუშაობთ, რომ „დისქავერი 2“ ორბიტაზე ააწყოთ, მაგრამ რაც უნდა დიდი იმედი გქონდეთ, ამას სამ წელიწადზე ადრე ვერ შეძლებთ. ეს იმას ნიშნავს, რომ შემდეგ ასაფრენ ფანჯარას(ასაფრენი ფანჯარა – პლანეტების მოძრაობიდან გამომდინარე მკაცრად განსაზღვრული დროითი მონაკვეთი, რომლის დროსაც აპარატის სტარტი ყველაზე ეკონომიურია ან საერთოდ შესაძლებელია.) გამოტოვებთ.
– არ უარვყოფ, არც ვადასტურებ. გახსოვდეს, რომ მე მხოლოდ უნივერსიტეტის მოკრძალებული კანცლერი ვარ. ასტრონავტიკის საბჭოდან სამყაროს მოპირდაპირე მხარეს.
– ვაშინგტონშიც, კაცმა რომ თქვას, ძველი მეგობრის სანახავად ჩახვედი. ჩვენი „ალექსეი ლეონოვი“...(ართურ კლარკმა 1982 წელს, საბჭოთა კავშირში სტუმრობის დროს, კოსმონავტ ალექსეი ლეონოვს შეხვედრისას გააცნო ახალი რომანის იდეა, რომლის თანახმად, ერთ-ერთ ხომალდს კოსმონავტის სახელი ერქმეოდა. ალექსეი ლეონოვს ეს ძალიან გაუხარდა და წარმოთქვა ცნობილი ფრაზა, რომელმაც შემდგომ კოსმონავტიკის ისტორიაში ადგილი დაიმკვიდრა: „ოჰ, მე მშვენიერი ხომალდი ვიქნები“.)
– თითქოს „გერმან ტიტოვი“ მახსოვდა.
– ცდები, კანცლერო. ძველმა, კეთილმა, ცენტრალურმა სადაზვერვო